Passage-proces weer in impasse?

Op 21 oktober beslist de Amsterdamse rechtbank wat er moet gebeuren nu Peter la S. weigert nog verder te verklaren als getuige in het Passage-proces. De cruciale kroongetuige Peter la S. weigert nog iets te zeggen zolang hij niet vrij kan praten over zijn overeenkomst met het OM en over de omstandigheden van zijn getuigebeschermingsprograma. De rechtbank sporeekt zich op 21 oktober uit over wat er nu verder moet gebeuren.

Door Wim van de Pol en Seda Beyik

Het veiligheidsniveau voor hem en zijn verwanten is volgens La S. teruggeschroefd. Volgens zijn advcoaat staat hij alleen omdat de organisatie van zijn getuigebeschermingsprogramma niet meer met hem communiceert. La S.: ‘Ik heb geen enkel zicht op mijn toekomst. geen enkel zicht op veiligheid. Voor mijn veiligheid is het beter dat ik mijn verklaringen opschort. La S. heeft over de omstandigehden in zijn beschermingsprogramma geklaagd toen hij dit voorjaar moest getuigen voor de rechtbank. Hij heeft nu een brief ontvangen van de hoofdofficier van het landelijk parket waarin deze hem straffen in het vooruitzicht stelt als hij nog een keer over zijn bescherming spreekt.

Inmiddels loopt er een civiele procedure van La S. over zijn beschermingsprogramma.

La S is ook verdachte en hij vindt dat hij in zijn zaak vrij moet kunnen verklaren, ook over zijn programma. La S vindt het niet acceptabel dat justitie dreigt de bescherming van hem en zijn familie terug te brengen als straf, mocht hij nogmaals in het openbaar spreken over zijn deal en over zijn programma. De zitting is nu geschorst. Daarna zullen de officieren van justitie reageren op deze eisen van La S. Als La S. zijn medewerking zou opschorten komen de strafzaken in het grote liquidatieproces in gevaar omdat veel zaken vallen of staan met het verhaal van La S.

In de beveiligde rechtbank in Amsterdam-Osdorp is de zitting in liquidatiezaak Passage vanochtend eerst onderbroken voor een leespauze. De advocaten en de officieren van justitie kregen de verslagen uitgereikt van de verhoren door de rechter-commissaris van de anonieme bedreigde getuigen F1 en F3. Die getuigen, die door de verdediging zijn aangedragen, zouden de geloofwaardigheid van kroongetuige Peter la S. aantasten.

Vandaag is voor kroongetuige Peter la S. – en ook voor de andere betrokkenen bij het liquidatieproces Passage – een spannende dag. Iedereen wordt op de zitting geconfronteerd met de verslagen van het verhoor van de anonieme bedreigde getuigen met codenamen F1 en F3 bij de rechter-commissaris. De twee anonieme getuigen zijn de afgelopen maanden op een onbekend tijdstip en een onbekende plaats gehoord door een rechter-commissaris. De verschillende partijen waren vooraf in de gelegenheid vragen in te dienen.

De verklaringen van deze getuigen waren ingebracht door de advocaten van Jesse R. en Ali A.. Daarin staat dat La S. meer moorden heeft gepleegd dan hij aan het Openbaar Ministerie heeft toegegeven. Ook zeggen deze getuigen dat La S. in zijn verklaringen in het liquidatieproces op onderdelen heeft gelogen.

La S. heeft op een eerder moment al kortweg gezegd dat de beschuldingen het ‘klinkklare onzin’ zijn. Nu moet hij dit wat gedetailleerder gaan weerleggen. Als de anonieme getuigen de rechtbank kunnen overtuigen dan zal dit de geloofwaardigheid van La S. als getuige nog verder ondergraven. En ook de legitimiteit van de deal die hij sloot met het OM verder aantasten.

Kroongetuige Peter la S. is crucaal voor het bewijs in de liquidatiezaak. Hij heeft zeer belastende verklaringen afgelegd over zijn medeverdachten en bekende samen met hen betrokken te zijn geweest bij de moord op de handelaar in hasj en vastgoed Kees Houtman en de voorbereiding van verscheidene liquidaties. Het Amsterdamse parket heeft met hem afgesproken dat zijn strafeis zal worden gehalveerd in ruil voor zijn voor de overige verdachten belastende verklaringen.

Als blijkt dat hij meer moorden heeft gepleegd dan heeft hij niet voldaan aan de voorwaarden voor de deal, hij heeft beloofd aan het OM de waarheid te spreken over zijn strafbare feiten. Bovendien keldert zijn geloofwaardigheid, die in de loop der tijd al was aangetast, nog verder.

Donderdag wordt eerst het verslag van de ondervraging door rc uitgereikt aan de procesdeelnemers. De zitting zal dus beginnen met een leespauze. Of die pauze lang of kort zal zijn hangt ervan af. Verhoren van bedreigde getuigen zijn vaak kort doordat veel vragen niet kunnen worden gesteld omdat dit informatie kan prijsgeven over hun identiteit en rechters daar doorgaans scherp op zijn. Na de leespauze kan La S. over de verhoren worden ondervraagd.

Tot twee keer toe heeft de rc de door de verdediging aangedragen getuigen afgewezen maar twee keer besloot de rechtbank de getuigen toch toe te laten. Doorgaans krijgen anonieme bedreigde getuigen hun status op verzoek van het Openbaar Ministerie, maar dit keer was het dus omgekeerd.  

Het zou gaan om twee directe kennissen van La S. De verdediging wil de verhalen van deze getuigen plaatsen tegenover die van La S. en die van getuige Q5, een bedreigde getuige die vertelt over ontmoetingen tussen verdachten in de Rotterdamse club Baja. De advocaten hebben verklaringen van de getuigen ingediend. De vraag is nu wat ze bij de verhoren nog meer hebben verteld.

Getuige F1 verklaart dat La S. hem (of haar) vertelde dat hij in 2003 of 2004 in het bijzijn van verdachte Jesse R. een moord pleegde omdat Jesse niet durfde te schieten. De lquidatie was een paar jaar eerder. Het zou gaan om een grote vent die niet in één keer dood was en meerdere kogels kreeg in een loods. F1 zegt: ‘De man die hij had neergeschoten, was een man die terugvocht, die er niet in één keer onder te krijgen was en die dus nog een keer beschoten moest worden. Een grote kerel, een beer van een vent in een loods. In ieder geval was er een conflictsituatie ontstaan in een loods waarin La S. op die man geschoten heeft. In ieder geval heeft La S. verteld dat er twee keer is geschoten.’

Het zou kunnen gaan om Gerrie Bethlehem die op 9 April 2002 dood is gevonden in het Amsterdam-Rijnkanaal. Volgens F1 is La S. bij nog een liquidatie betrokken geweest.

Ook tegen getuige F3 zou La S. hebben verteld over de moord in de loods: ‘In mijn aanwezigheid heeft La S. verteld dat hij een man in een loods heeft doodgeschoten. La S. vertelde dat hij en Jesse R. de man hadden meegenomen naar die loods. Het was een grote vent. Hij stond weer op of kwam overeind of zo en wilde die loods uit naar buiten lopen of zoiets. Jesse R. kon of wilde hem niet neerschieten en toen heeft La S. het gedaan.’