Mexicaanse drugskartels, zoals het beruchte CJNG en het Sinaloa-kartel, gebruiken zogenoemde narcomantas om elkaar en de autoriteiten te bedreigen. ‘We komen achter jullie aan smeerlappen. Hetzelfde zal gebeuren met 12, 20, Lencho, Everisto Gomes. We komen achter jullie aan.’  

Naast bedreigingen kunnen de boodschappen, vaak in de vorm van teksten op papier of op spandoeken, ook dienen om mensen te rekruteren, beloningen uit te loven of beschuldigingen te uiten.

Bloedig jaar

Het lijkt er op dat 2021 een uiterst bloedig jaar wordt voor Mexico, waar in 2020 40.000 mensen om het leven kwamen door drugsgerelateerd geweld. Dat zijn 110 mensen per dag. Het is het resultaat van elkaar bestrijdende drugskartels, die zich bezighouden met de handel in cocaïne en crystal meth – en in toenemende mate ook de productie en handel van fentanyl (een pijnstiller waar steeds meer Amerikanen aan verslaafd zijn geraakt).

32 drugskartels

In hun onderlinge strijd laten de kartels vaak berichten achter. Een soort propaganda die in openbare ruimtes wordt achtergelaten: langs viaducten, in parken, langs snelwegen, etc. De boodschappen gaan vaak gepaard met lichamen of lichaamsdelen van slachtoffers. Het open source-project narcomappingmx heeft een onderzoek gedaan naar deze narcomantas. In het eerste kwartaal van 2021 werden er 117 narcomantas achtergelaten, verdeeld over 22 deelstaten, met 32 verschillende drugskartels als afzender. Het project heeft video-boodschappen buiten beschouwing gelaten.

Een paar opvallende cijfers uit het onderzoek:

• De meeste narcomantas kwamen voor in de deelstaat Baja California.
• Verreweg de meeste narcomantas werden achtergelaten door het Jalisco-kartel (CJNG).
• Het merendeel van de narcomantas waren bedreigingen aan rivaliserende kartels, burgers of overheid.
• Bij meer dan de helft van de narcomantas werden een of meer lijken (of delen daarvan) gevoegd.

Hieronder enkele voorbeelden van recente narcomantas. (Tekst loopt door onder de advertenties.)

Gemartelde agenten

Op 19 maart werden in een busje in de buurt van het afgelegen stadje Campuzano de stoffelijke overschotten gevonden van drie agenten van het Openbaar Ministerie. De politiemannen waren gemarteld. Op het busje was geschreven: ‘Dit is ons overkomen omdat we afpersten’. De deelstaat Guanajuato is een van de gewelddadigste gebieden van Mexico, waar met name het Jalisco-kartel zich steeds vaker richt op het politiekorps. Het bericht op het busje had overigens geen afzender.

500.000 pesos beloning

Beloningen die via narcomantas worden uitgeloofd zijn vrij zeldzaam. In februari hing de volgende ‘narcobanner’ aan een viaduct in San Luis Potosi: ‘We zijn een groep van onafhankelijke drugshandelaren die zich verenigd hebben om te strijden tegen het Alemanes-kartel en het Golf-kartel die de controle willen verkrijgen of San Luis Potosi en omgeving. Ieder die ons bruikbare informatie kan verschaffen over dit vullis krijgt een beloning tussen de 50.000 en 500.000 pesos. En wat betreft Alfredo Aleman Narvaez, alias El Comandante Alemán, we willen die hoerenzoon dood of levend, want hij is de aanstichter van al het geweld in de hoofdstad.’

“El Cholo”

Eind maart werd het in plastic folie gewikkelde lichaam gevonden van Carlos Enrique Sánchez Martínez, alias “El Cholo”, een van de oprichters van het Nueva Plaza-kartel. Het stoffelijk overschot was ernstig verminkt en werd aangetroffen op een bankje in een parkje in de stad Tlaquepaque in de staat Jalisco. In het lichaam van El Cholo staken twee messen waaraan papieren waren bevestigd met daarop narcomantas. Op een daarvan was te lezen: ‘De verrader El Cholo’.

Kort voordat El Cholo dood werd gevonden, was hij in een video verschenen die waarschijnlijk door het Jalisc0-kartel werd verspreid. Toen de beelden waren gemaakt was El Cholo net ontvoerd. Ook video’s worden regelmatig gebruikt als narcomantas. Daarover een volgende keer.