De politie stelt dat ze op Telegram onzichtbaar aanwezig is, en dat ze geheime acties inzet om drugshandel via dat platform te voorkomen. Maar er is ook een tekort aan capaciteit om het probleem aan te kunnen pakken.

Bewust

De politie is zich ervan bewust dat er drugs via sociale media als Telegram worden verhandeld. Dit stelt de teamleider van het high tech crime team van de politie op haar eigen website: ‘Onze teams hebben zicht op deze criminele logistieke processen. We weten welke schakels en functionaliteiten zich in dit proces bevinden, en hoe en waar criminelen te werk gaan.’

Schrijnend

De politie noemt het schrijnend dat drugs en andere criminele content op grote schaal via sociale media worden aangeboden. Op een platform als Telegram is dat alleen lastig tegen te gaan, omdat Telegram geplaatste content niet filtert, stelt ze. ‘Ook de samenwerking met Telegram verloopt, mede door de internationale rechtshulp die nodig is, erg moeizaam. Maar waar het kan, worden deze zaken door ons opgepakt. Zo zijn we onzichtbaar aanwezig op bepaalde sociale mediaplatforms en zetten we voor onderzoeken heimelijke acties in.’

Blootleggen

Onderzoeken naar drugs zijn vaak tijdrovend en omvangrijk, aldus de politie. ‘Telegram is primair gericht op het verhandelen van gebruikershoeveelheden’, legt de teamleider uit. ‘Omvangrijke hoeveelheden worden minder vaak via Telegram aangeboden. Uiteraard biedt Telegram soms wel de mogelijkheid om drugsnetwerken bloot te leggen, maar daar is capaciteit en tijd voor nodig.’

De politie moet ook erkennen dat ze te weinig capaciteit heeft voor de onderzoeken: ‘Om onze slagkracht te vergroten zijn de cybercrimespecialisten ook in de regionale eenheden werkzaam. Maar dan nog. Politiewerk draait om keuzes maken; onze capaciteit kan maar één keer ingezet worden. Als de keuze moet worden gemaakt tussen een handelaar in gebruikershoeveelheden en iemand die op sociale media vuurwapens aanbiedt, is de keuze snel gemaakt.’

Spookadvertenties

Hoe omvangrijk de drugshandel op Telegram is, is bij de politie onbekend. De praktijk leert namelijk dat er ook veel spookadvertenties op Telegram worden geplaatst. Aanbieders die drugs aanbieden maar nooit reageren, niet op een afspraak verschijnen, nepdrugs blijken te verkopen of andere bedoelingen hebben dan het verkopen van drugs.

In onderzoeken op Telegram ziet het high tech crime team dat er een groot verschil is tussen de online en de offline identiteit van drugsverkopers: ‘Online doen ze zich voor als stoere jongens die hun criminele zaakjes professioneel aanpakken, maar dat blijkt niet altijd te kloppen met de praktijk. Vaak zijn verdachten minder goed in het verbergen van hun drugs en identiteit dan ze dachten.’

In december 2023 wisten specialisten van de politie wel het beheer over te nemen van vier Telegram-groepen waarin op grote schaal handel werd gedreven in verboden vuurwerk. Eerder lukte dit ook bij groepen waarin drugs werden verhandeld.