‘Politie moet medewerkers beter screenen’

Bij de politie valt er veel te verbeteren bij de uitvoering van de screening van medewerkers. Daarom is de politie kwetsbaar voor infiltratie door georganiseerde criminaliteit. Dat concluderen onderzoekers van het WODC.

Veiligheidsonderzoeken

Hun rapport, dat morgen aan de Tweede Kamer wordt aangeboden, is het verslag van onderzoek naar ernstige integriteitsschendingen bij de politie, Douane, Koninklijke Marechaussee (KMar) en Fiscale Inlichtingen- en Opsporingsdienst (FIOD). In het bijzonder bij de politie signaleren onderzoekers de klacht dat steeds minder medewerkers worden onderworpen aan de zwaardere vormen van screening (zogeheten P- en A-veiligheidsonderzoeken). Ook is uitvoering van P-onderzoeken minder uitvoerig dan vroeger.

Gewone agenten die werken in de basisteams worden onderworpen aan de laagste vorm van screening: het Betrouwbaarheids-Geschiktheidsonderzoek (BGO). De onderzoekers concluderen dat die laatste groep kwetsbaar is.

80 zaken

Een inventarisatie over een periode van vijf jaar heeft 256 signalen van ernstige integriteitsschendingen in relatie tot georganiseerde criminaliteit aan het licht gebracht. Daarvan bleken in 80 zaken werkelijk een relatie met georganiseerde misdaad te hebben. Mogelijk vielen de zaken van “politiemol” Mark M. of douanier Gerrit G. in die categorie.

Afkomst

De onderzoekers constateren ook dat agenten met een migratie-achtergrond kwetsbaar zijn. Bijna de helft van de 80 ernstige gevallen valt in die categorie. In het rapport staat dat dit hoge aandeel geen gevolg is van vooringenomenheid of discriminatie. De onderzoekers zien ‘spanning tussen trouw aan de eigen achterban aan de ene kant en loyaliteit aan de handhavingsorganisatie aan de andere kant’. Een andere factor is dat de kans dat agenten met (bijvoorbeeld) een Marokkaanse achtergrond in de ruimere familie iemand kent die met de politie in aanraking is geweest groter is dan bij autochtone agenten.

De onderzoekers pleiten niet alleen voor betere screening maar ook voor betere begeleiding, controle en monitoring van medewerkers.