Veroordeelden voor moord in Nederland krijgen de laatste drie jaar in hoger beroep een hogere gevangenisstraf opgelegd dan de periode daarvoor. Dit past in een trend. Ook rechters in eerste aanleg zijn strenger gaan straffen. Dat blijkt uit een onderzoek dat Vrij Nederland-journalisten Marian Husken en Harry Lensink deden voor het boek 'De naakte rechter'.

13,7 jaar

Husken en Lensink bekeken 348 arresten in hoger beroep over de levensdelicten moord en doodslag in de periode 2006-2013. Voor moord, waarbij sprake is van voorbedachte rade, was de gemiddelde straf bij de Nederlandse gerechtshoven in deze periode 13,7 jaar, voor doodslag 9,9 jaar. Vanaf 2011 werd moord in hoger beroep strenger bestraft dan tussen 2006 en 2010: gemiddeld 4,6 jaar meer.

Strenger

Omdat het bij deze vergelijking gaat om beperkte aantallen arresten is de conclusie indicatief en niet hard te maken. Maar het het resultaat past wel in het beeld van eerder onderzoek, waaruit blijkt dat Nederlandse rechters de afgelopen decennia strenger zijn gaan straffen. De Vereniging voor de rechtspraak ziet verschillende redenen en mogelijke verklaringen voor deze trend. Zo kan het zijn dat de delicten feitelijk zwaarder zijn geworden.

Mondiger

Verder zijn de maatschappelijke opvattingen over veiligheid en strafrecht veranderd. Er is tegenwoordig meer aandacht voor de bestrijding van criminaliteit en voor slachtoffers. Verder worden burgers mondiger en klinkt de roep om strenger straffen luider en dat klinkt door in de strafeis van de officier van justitie en wordt op zijn beurt weer door de rechter meegewogen in de straf. Maar de Vereniging voor de rechtspraak benadrukt dat rechters in hun oordeel welke straf passend is onafhankelijk zijn en zich niet laten beïnvloeden door de waan van de dag. 'De rechter weegt in elke individuele rechtszaak steeds de specifieke feiten en achtergronden om te komen tot een eerlijke en effectieve straf', aldus de vereniging.