Spannend hoger beroep megaproces Eris: vrijspraak, celstraf of levenslang

‘De gesprekken zijn bij de wilde spinnen af. Alsof het om Brabantse worstenbroodjes gaat wordt gesproken over het doden van mensen. Tegen betaling. Sommige mensen geven opdracht hun tuin op te knappen, in deze zaak werd opdracht gegeven mensen kapot te knallen.’ Zo formuleert een officier van justitie het op 4 oktober 2019 tijdens een inleidende zitting tegen verschillende Caloh Wagoh-leden.

Levenslang

Bijna drie jaar later, in juli 2022, legt de Utrechtse rechtbank levenslang op aan de inmiddels 54-jarige Caloh Wagoh-president Delano “Keylow” R., Ferrel T. (37), Jermaine B. (41) en Feno D. (39) voor het opdracht geven van meerdere moorden in de Nederlandse onderwereld. Andere verdachten in het Eris-proces krijgen straffen van één tot 30 jaar. In 2017 zijn er door de criminele organisatie rond Caloh Wagoh vijf mensen vermoord, mislukten enkele liquidaties en werden er meerdere gepland, volgens de rechtbank vaak in opdracht van Ridouan Taghi, die zelf terechtstaat in het Marengo-proces en eerder dit jaar door de rechtbank tot levenslang is veroordeeld.

‘Ontluisterend’

Volgens het OM legt het Eris-proces de werkwijze bloot van een ‘uiterst meedogenloze organisatie, die doodde in opdracht’. ‘In zeven maanden tijd werden vijf mannen tegen betaling in koelen bloede vermoord. Het ogenschijnlijke gemak, de luchtigheid en koelbloedigheid waarmee over leven en dood lijkt te worden beslist, is ontluisterend’, aldus het OM. De vijf dodelijke slachtoffers waren Justin Jap Tjong in Amsterdam-Osdorp (31 januari 2017), Farid Souhali in Den Haag (17 april 2017), Jaïr Wessels in Breukelen (7 juli 2017), Zeki Yumusak in Rotterdam (25 juli 2017), en Stefaan Bogaerts in Spijkenisse (21 september 2017).

Kroongetuigedeal

Het Eris-onderzoek komt aan het rollen nadat in juli 2017 bij treinstation Breukelen de Amsterdamse crimineel Jaïr Wessels (30) wordt geliquideerd. De politie komt al snel op het spoor van verdachte Tony de G., die later in Spanje wordt aangehouden. Omdat De G. vreest voor zijn veiligheid en die van zijn familie sluit hij in november 2018 een kroongetuigedeal met justitie, waarin hij vertelt over onderwereldmoorden en de beschieting met een raketwerper van een woning in Doorn. Hoewel De G. zelf zwaar crimineel is en als Caloh Wagoh-lid deelnam aan levensdelicten, ontstaat door zijn verklaringen wel een goed beeld van de groep personen die zich bezig leek te houden met het plegen van liquidaties en feiten die daarmee verband houden.

Hoger beroep

Er staat een hoop op het spel in het hoger beroep van de complexe strafzaak Eris, voor zowel de negentien verdachten als justitie en het gerechtshof. Sommige verdachten zijn door de rechtbank vrijgesproken na lange strafeisen of zelfs een levenslange eis. Guyno O. (al veroordeeld tot 26 jaar voor de vergismoord op Hakim Changachi) werd vrijgesproken voor de liquidatie van Justin Jap Tjong. Justitie had levenslang tegen O. geëist. Ook in hoger beroep eist justitie nu levenslang. Ryan K. werd vrijgesproken na een eis van 22 jaar op verdenking van moord en deelname aan een criminele organisatie. In hoger beroep hangt hem opnieuw 22 jaar boven het hoofd. Roël T. kreeg vrijspraak na een eis van 24 jaar, maar moet nu opnieuw vrezen voor 24 jaar in appèl.

Greg R.

Onderwereldveteraan Greg R. werd veroordeeld tot zes jaar en negen maanden gevangenisstraf. Tegen hem eist justitie in hoger beroep nu opnieuw levenslang. Ferhat Y. (44) kreeg één jaar cel, maar riskeert nu in hoger beroep 26 jaar voor moord, afpersing en poging afpersing. Marciano M. kreeg één jaar, maar kan in hoger beroep 25 jaar krijgen voor moord en deelname aan een criminele organisatie.

Vrijspraak

Drie verdachten zijn dus door de rechtbank vrijgesproken: Guyno O., Roël T. en Ryan K. Volgens de rechtbank ontbrak bij Guyno O. (32) de wetenschap dat de liquidatie op Justin Jap Tjong in Amsterdam-Osdorp zou gaan plaatsvinden, ook al was hij op dat moment ter plekke. Het OM ziet dat anders. Op basis van twee getuigenverklaringen kan volgens justitie ‘vastgesteld worden dat Guyno O. wist dat Jap Tjong bij wijze van vergelding moest worden doodgeschoten, en dat hij samen met Ferrel T. de lokker van Jap Tjong is’. Ook trok hij vanaf het begin met T. op in de zoektocht naar Jap Tjong.

Vader en zoon 

Roël T. (62) werd door de rechtbank vrijgesproken van medeplegen van de moord op Justin Jap Tjong, omdat hij volgens de rechtbank niet op de hoogte was van het liquidatieplan. Roël is de vader van Ferrel T., die in hoger beroep al 21 jaar kreeg voor de vergismoord op Hakim Changachi (op 12 januari 2017 in Utrecht) en levenslang kreeg voor de moord op Jap Tjong. De geliquideerde Jap Tjong was de chauffeur bij de vergismoord op Changachi (onderdeel van Marengo). Hij had geweigerd de dag erna opnieuw naar Utrecht te rijden om het werk af te maken om het echte doelwit Khalid H., alias Imo te helpen vermoorden.

Justitie gaat in hoger beroep tegen de vrijspraak van Roël T.

Het OM:

‘Voor Roël moet duidelijk zijn geweest dat ter vergelding van die fout iemand die bij de vergismoord betrokken was, geliquideerd moest worden. Juist om zijn zoon te beschermen – lees: om diens dood te voorkomen – heeft Roël de hulp van Delano R. ingeschakeld. De kroongetuige gebruikt herhaaldelijk het woord represaille; dat is een wraak- of vergeldingsmaatregel. Oog om oog, tand om tand. Er was iemand ten onrechte vermoord, dat moest Delano R. in eigen kring vergelden met een moord. Als dat zou zijn gelukt zou hij het stokje van Ferrel overnemen.’

‘Tekst die jongen’

De moord op Jap Tjong was de eerste in het Eris-proces en markeert de overgang van Marengo naar Eris. Volgens kroongetuige Tony de G. mocht Keylow zich met deze liquidatie aan Ridouan Taghi bewijzen. Het OM wijst op de hulpvraag van Roël T. aan Keylow op 25 januari 2017 en de ontmoeting een dag later, waarna de zoektocht naar Jap Tjong begint. Roël T. houdt Keylow daarvan op de hoogte. Als Jap Tjong getraceerd is, appen T. en Keylow veelbetekenend met elkaar: uit de appjes van T. spreekt urgentie. Enkele dagen voor de moord appt hij naar Keylow dat het vandaag geregeld moet worden omdat die mannen (anderen dus) ‘druk zetten’.

Als hij op de dag van de moord (31 januari 2017) weer bij Delano R. aandringt, reageert deze met ‘geen contact meer aub’. Toch appt Roël die avond, om 20.35 uur aan R.: ‘Bro tekst jij nou nog want die jongen wacht op jou’, en herhaalt meteen daarna: ’tekst die jongen’. Dit tijdstip is veelbetekenend, want tussen 20.00 en 21.00 uur gaat zijn zoon Ferrel even weg om zich om te kleden. Ferrel T. en Guyno O. hebben volgens de autoriteiten het slachtoffer gelokt naar de Professor R. Casimirstraat in Amsterdam-Osdorp waar hij rond 22.45 uur werd doodgeschoten.

Gelet op al het voorgaande kan het volgens justitie niet anders zijn dan dat er afstemming is geweest tussen Ferrel T. en Delano R. (op aandringen van Roël), om ervoor te zorgen dat Jap Tjong en de schutter op hetzelfde moment op het pleintje zouden arriveren waar de liquidatie plaatsvond.

Afgeluisterd gesprek

Ryan K. (41) wordt door het OM gezien als de chauffeur van de vluchtauto bij de liquidatie van drugshandelaar Farid Souhali, in Den Haag op 17 april 2017. Hij wordt gezien als medepleger omdat hij volgens getuigen met de vluchtauto de auto van Souhali klemreed, waarna Gwensley G. en Reaginon A. het slachtoffer doodschoten. Daarnaast zou hij in een afgeluisterd gesprek met zijn vriendin hebben gezegd: ‘Ik was er maar wat er aan de hand is dat ik niet weet wat er gaande is in de zaak.’ En: ‘Weet je, ik weet niet of ze bewijs hebben dat ze mij hebben gezien. Maar weet je wat het is? Ik weet ook niet wat de bro’s gezegd hebben.’

Volgens justitie bedoelt K. hiermee dat hij niet weet wat de twee schutters verklaard hebben. Ook vertrekt K. vier dagen na de liquidatie voor een korte trip naar Turkije in opdracht van de criminele organisatie, en komt zijn signalement overeen met wat ooggetuigen op de plaats delict van de chauffeur hebben opgegeven én wat de kroongetuige heeft verklaard over de derde man die hij na de liquidatie heeft opgehaald. Of Ryan K. ook in hoger beroep straks vrijuit gaat is dus nog maar zeer de vraag. Het OM eist wederom 22 jaar.

De uitspraak van het hof is naar verwachting in het najaar 2024.

In de Panorama van deze week staat een uitgebreid coververhaal over het hoger beroep in Eris.

(Wordt vervolgd)