Telefoondata makkelijk te manipuleren

De administratie van telecomaanbieders kan worden gemanipuleerd. Dat blijkt uit onderzoek van nu.nl. Telecomproviders zijn verplicht te registreren wie met wie belt, sms't, of e-mailt. Dit soort verkeersgegevens moeten verplicht worden bewaard, zodat de politie achteraf communicatiegedrag van verdachten kan reconstrueren. Het is heel eenvoudig om de 'afzender' van een telefoongesprek of sms-bericht te "spoofen". Nu blijkt dat ook in de administratie van telecomproviders deze onjuiste informatie terechtkomt.

Commerciële diensten

Er zijn commerciële diensten waarmee het bellen of sms'en met een vals telefoonnummer mogelijk is. Dit 'spoofen' is als dienst beschikbaar. NU.nl voerde tests uit met providers en ontdekte dat de gemanipuleerde informatie daadwerkelijk in hun administratie wordt opgenomen. Wanneer deze vervolgens wordt gevorderd ontvangt de politie of inlichtingendienst dus gemanipuleerde informatie van niet bestaande gesprekken.

Echte identiteit

De door NU.nl gebruikte diensten voeren de verkeerde gegevens in bij de telefooncentrales. Een werkelijke identiteit kan dus prima worden versluierd. Bij zeven providers verscheen de door NU.nl gemanipuleerde informatie in de wettelijk verplichte administratie. De fouten zijn vast stellen, maar dat is een tijdrovende en dure operatie. Bij ieder gesprek en sms-bericht zal bij de gesprekspartner in de administratie van de provider moeten worden gecheckt of de beller authentiek is. Met sommige buitenlandse nummers is dat onmogelijk.

Gevolgen

De Vereniging van Strafrechtadvocaten (NVSA) vindt dit een groot probleem omdat in dossiers er niet meer vanuit kan worden gegaan dat de "printlijsten" van bellers juist zijn. De advocaten eisen daarom nader onderzoek naar de problematiek. Strafzaken steunen in Nederland voor een zeer groot deel op telecomgegevens. Telecombewijs kan dus niet meer zonder meer worden vertrouwd.

Opheldering

Twee providers zeggen, op voorwaarde van anonimiteit, vorderingen te hebben gehad voor niet bestaande telefoonnummers. Ook zouden opsporingsinstanties wel eens klagen over de afwezigheid van bepaalde telefoongesprekken. In 2012 werd er 2,7 miljoen keer informatie opgevraagd uit de database. XS4ALL reageert met de mededeling dat de verkeersgegevens nooit als opsporingsmiddel bedoeld. 'De gegevens zijn primair bedoeld voor het technisch tot stand brengen van gesprekken, en voor facturering', legt woordvoerder Niels Huijbregts uit.

PvdA-kamerlid Jeroen Recourt zal dinsdag tijdens het vragenuurtje opheldering vragen van Minister Ivo Opstelten van Justitie over deze kwestie.