Deze week staan 12 verdachten, in meerderheid met Surinaams-Amsterdamse achtergrond, terecht voor de extra beveiligde rechtbank in Rotterdam – dat laatste waarschijnlijk niet vanwege de hun gevaarzetting maar meer vanwege de ruim bemeten zaal. Onder de verdachten één met bekende achternaam: Berto U.
Het landelijk parket ziet bewijs dat een aantal van deze verdachten meewerkten aan een plan om in één keer 2000 kilo cocaïne naar West-Europa te vliegen met een oude DC-8. Hoe concreet dat plan ooit is geweest blijft schemerig.
Het Nederlandse deel van het onderzoek draagt de naam de Golovnin en bevat ook Belgische elementen: coke-vangsten van 56 kilo en 112,5 kilo in Antwerpen, in het najaar van 2010.
Golovnin zou zijn begonnen op anonieme informatie uit Spanje. Een Spanjaard zou op bezoek gaan in Nederland om de levering van drugs per container uit Zuid-Amerika voor te bespreken. Hij zou daarvoor een ontmoeting hebben met onder meer verdachte O. Middels taps en observaties ziet de politie dan verschillende andere mannen in beeld schuiven, M., D., W. en U. worden verdachten.
Volgens het Openbaar Ministerie was M. de verbindende schakel tussen de Nederlandse verdachten en de Colombiaanse drugskartels. M. is door Venezuela vorig jaar met veel bombarie en publiciteit het land uitgezet naar Nederland.
Zoals vaker in dit soort zaken probeert het Openbaar Ministerie de kwade bedoelingen van de groep te bewijzen middels ontmoetingen en telefoontaps. In telefoongesprekken en sms-berichten zou veel versluierd taalgebruik door de verdachten zijn gebruikt.
Berto U. – de broer van de in de jaren negentig veel besproken en vervolgde Etienne U. – is spraakzaam. Er zijn nauwelijks ontmoetingen met de medeverdachten geconstateerd, en toch zou hij met deze personen, die hij wel kent, van februari 2010 voorbereidingshandelingen voor coke-smokkel hebben verricht.
U. zit nu een jaar in voorlopige hechtenis. Andere verdachten zwegen, maar de Amsterdammer uit de Mercatorbuurt had besloten om het even uit te leggen, zo nu en dan gesteund door zijn raadsman Jan-Hein Kuijpers. ‘Ik ken ze wel’, riep U. uit, ‘maar wat deze mannen achter mijn rug doen, weet ik niet. Ik zat op de verkeerde tijd met de verkeerde mensen.’
‘Ik was niet in Nederland in de eerste maanden van 2010’, zei U. Dat kwam: hij was bezig met ‘etenswaren’ te exporteren naar Dubai. ‘Ik was in Cambodja om aardappelvelden op te zetten met arme boeren. Ik had daar ook een bedrijf voor in het leven geroepen.’ Toen was er een regenbui gekomen zoals die maar eens in de vijftig jaar voorkomt. En alles was verrot. Hij heeft daar ook foto’s van.
In juni 2010 was hij wel even in Nederland geweest, maar op doorreis naar Italië: ‘om te kijken voor 60.000 liter olijfolie voor Dubai.’ Hij wilde ook etenswaren zoals droge vis en ‘zoete patatten’ vanuit Suriname naar Dubai importeren.
U. had ook een Limburger ontmoet die papagaaien uit Suriname wilde kopen. Van papagaaien wist U. niks van maar hij kende wel W. die iemand kende in Suriname die iets van papagaaien wist.
Die papagaaien waren misschien niet helemaal zuivere koffie want ze stonden op lijst 2 van de CITES. SLM en KLM wilden ze niet meer vervoeren. Maar ja: papagaaien zijn geen coke. Over papagaaien, daar gaan die paar sms’jes en die gesprekken over, aldus U., en ook die ontmoeting met de medeverdachten. Een ander ‘versluierd’ gesprek ging over huizen.
Laat W. nou een medeverdachte in de coke-zaak zijn en officier van justitie Henny Baan niets geloven van die papagaaien. W. bevestigde het papagaaien-verhaal onder ede overigens wel.
‘De politie heeft dat allemaal anders ingevuld,’ zei U. En toen gingen ze hem ophalen januari vorig jaar.
‘Die rechercheur begreep ook niet waarom hij me op moest halen. Het moest van de officier van justitie’, zei Berto U.
‘Ik heb 20 minuten met die rechercheurs gepraat en daarna nooit meer wat van ze gehoord. En dan plotseling krijg ik een dossier van 7000 pagina’s.
Zijn advocaat Jan-Hein Kuijpers tijdens een schorsing: ‘Er ligt gewoon heel weinig bewijs tegen U. En die zaken met Dubai die waren er echt. Kijk maar hoeveel telefoongesprekken hij met Dubai heeft gevoerd. Berto zit gewoon al een jaar vast met zijn achternaam als bewijs.’