In het nieuwste VN-rapport over de wereldwijde cocaïnehandel staat dat Rotterdam en Antwerpen nu verreweg de belangrijkste Europese toegangspoort voor cocaïne vormen. Spanje, dat vroeger het belangrijkste was, is ver terug geslagen, aldus de UNODC in het Global Report on Cocaïne 2023. Tegelijk wordt de aanvoer vanuit het zuiden van Zuid-Amerika (de “Cono Sur”) voor Europa dominant.

Recordhoogte

De harde cijfers over de wereldproductie van cocaïne komen nog uit 2020, maar verschillende indicatoren duiden erop dat op dit moment de productie van cocaïne in de wereld opnieuw naar recordhoogte aan het stijgen is. Voor 2020 wordt de totale productie in de wereld op een kleine 2.000 ton geschat. Dat zal dit jaar en vorig jaar veel meer zijn.

Er zijn twee redenen om dit te veronderstellen. Ten eerste lopen de inbeslagnames van cocaïne in 2021 en 2022 alleen in Europa al richting de 2.000 ton. En ten tweede is het aantal hectares dat in Colombia met cocastruiken is beplant de afgelopen jaren zeer scherp gestegen. Meer cocablad betekent vrijwel zeker meer cocaïne op de markt.

Aansluiting gezocht

In eerdere rapporten schreef de VN al over het toenemende belang van de stroom cocaïne die afkomstig is uit het zuiden van Peru (en in mindere mate Bolivia). Die cocaïne wordt verscheept in Brazilië, of gaat via Paraguay, over de Rio Paraná en Rio de la Plata naar de containerhavens van Argentinië en Uruguay.

Nieuw is nu dat VN denkt dat de toegenomen stroom cocaïne naar Rotterdam en Antwerpen een sterke impuls krijgt door die smokkel vanuit de “Cono Sur”. De smokkelaars hebben aansluiting gezocht bij de zeer grote goederenstroom die per container van de zuidelijke havens in Zuid-Amerika naar de lage landen vertrekt. Die stroom is groter dan het handelsvolume vanuit Colombia en het Caraïbisch gebied naar Europa.

Zuiverheid van cocaïne

De markt in Europa is in een proces van consolidering, aldus de VN. De UNODC gebruikt voor die conclusie de indicatoren als prijs en zuiverheid van de cocaïne op straat. Beiden zijn in de afgelopen jaren in Europa naar het niveau van die in de Verenigde Staten toegegroeid en nu ongeveer gelijk. De prijs is in sommige Europese landen zelfs lager. Alleen het gebruik van cocaïne blijft in Europa nog achter bij dat in de VS. Maar in beide werelddelen is dat niet meer sterk groeiende.

Afrika

De rol van Afrika als transitohaven voor overslag naar Europa en Azië is groeiende, aldus de VN.

De UNODC waarschuwt in het rapport dat als het gebruik van cocaïne in Aziatische landen naar hetzelfde niveau gaat als in de Verenigde Staten en Europa de wereldmarkt voor cocaïne nog ongekend kan gaan groeien.