Vier voormalig directeuren uit het gevangeniswezen hebben vergeefs geprobeerd in drie landelijke dagbladen een ingezonden brief geplaatst te krijgen over oud-secretaris-generaal van Justitie Joris Demmink.

Door @Wim van de Pol

Het gerechtshof in Arnhem bewilligde in augustus een verzoek van het Openbaar Ministerie Demmink niet verder te vervolgen voor kindermisbruik in Turkije wegens gebrek aan bewijs. In 2008 was aangifte gedaan tegen Demmink. In 2014 had het gerechtshof een weigerachtig Openbaar Ministerie bevolen toch een gerechtelijk onderzoek tegen Demmink te starten.

De vier ex-directeuren zijn Jacques van Huet, voormalig regionaal directeur gevangeniswezen, Bart Molenkamp, voormalig algemeen directeur Justitiële Inrichtingen Vught, Jos Poelmann, voormalig Voorzitter Raad van Bestuur Pompestichting Nijmegen en Frans Douw, voormalig algemeen directeur Penitentiaire Inrichtingen Noord-Holland Noord.

De ex-Justitie-medewerkers klommen in de pen nadat ex-VVD-bestuurder Geert Dales in NRC Handelsblad een vlammend betoog hield voor rehabilitatie Demmink. ‘Vergeet u Joris Demmink niet te rehabiliteren?’, maande Dales de redactie van de krant.

Twijfelachtige getuigenissen

Volgens Dales werd er door serieuze media als de NRC, AD, Eenvandaag en Brandpunt, ‘ontzettend veel redactionele ruimte vrijgemaakt om een zaak te bespreken die enkel dreef op twijfelachtige getuigenissen.’ Kortom, Dales eiste mediabrede excuses, en vooral van ambtenarenkrant NRC. Dit gezien het gegeven dat NRC slechts een kort bericht plaatste en in het hoofdredactioneel commentaar in reactie op het arrest van het hof de zaak in enkele regels had afgedaan. Waaronder: ‘over en uit, case closed …’

Volkskrant

Dales had ook met beschuldigende vinger naar de ex-gevangenisdirecteuren gewezen, als zouden zij een hetze tegen Demmink hebben gevoed. Daarop besloten de vier de feiten over de affaire Demmink voor Dales nog eens samen te vatten in een opiniestuk.

De gevangenisdirecteuren schreven eerst hun reactie op Dales’ opinie aan de Volkskrant. Deze krant had in augustus in berichtgeving over het arrest van het hof geconcludeerd dat Demmink ‘niet schuldig’ was.

De opinieredacteur van de Volkskrant schreef (uiteindelijk) aan de directeuren dat het aanvankelijk de ‘bedoeling [was] uw artikel te publiceren’. Dit voornemen werd echter telkens ‘doorkruist door het aanbod van stukken die beter aansloten bij de actualiteit’. Van uitstel kwam afstel.

NRC Handelsblad

De ex-directeuren richtten zich vervolgens tot NRC Handelsblad, de krant van redacteur Marcel Haenen. Deze laatste was door Dales neergezet als een kennelijk sensatiebelust journalist die de zaak in Dales’ visie zou hebben ‘opgepookt’, in plaats van er feitelijk over te berichten.

NRC oordeelde dat het stuk van de directeuren te lang was. De opinieredacteur vroeg daarom om een versie van 200 woorden. Na inzending daarvan werd niets meer van diens zijde vernomen.

Geen onderzoeksteam

Dat NRC worstelde met de kwestie kwam naar voren in een langere evaluatie door ombudsman Sjoerd de Jong: ‘Moet de krant excuses maken aan Joris Demmink?’. Nee, Marcel Haenen noch de krant troffen blaam in de visie van De Jong:

Maar ik heb in Haenens stukken geen partijdigheid, fouten of leedvermaak kunnen ontdekken. Belangrijker: de krant volgde wel de rechtsgang maar zette geen onderzoeksteam op de zaak, dook niet in Demminks verleden of omgeving, schakelde geen correspondenten in om diens gangen in het buitenland na te gaan.

Dat laatste is opvallend. De feiten over de beschuldigingen in de Zaak-Demmink zouden toch te vinden zijn in Turkije (waar Demmink nooit zegt te zijn geweest in de bewuste periode). Het gerechtshof slaagde er ook niet in Turkse dossiers over Demmink in te zien en zich daarover een oordeel te vormen.

Geen eigen onderzoek in Turkije door NRC, een positief punt? Wellicht was de waarheidsvinding over Demmink – à charge of à décharge – juist gediend geweest met een een missie van NRC-verslaggevers naar Turkije.

Trouw

Het ochtendblad Trouw weigerde eveneens een opiniestuk van de gevangenisdirecteuren te plaatsen. De krant beschouwt de zaak na de ‘rechterlijke uitspraak’ als ‘gesloten’ en wil de zaak ‘niet oprakelen’.

Lees hier het bewuste stuk dat werd aangeboden aan de Volkskrant.