Het Sinaloa-kartel en het Jalisco-kartel (CJNG) zijn de twee meest bekende en machtigste Mexicaanse drugsorganisaties. Daarnaast ontstaan steeds meer kleinere drugskartels. Door vervolging en opsporing van de overheid, interne strijd en moordende concurrentie raken grote kartels, uitgezonderd die van Sinaloa en Jalisco, steeds meer versplinterd. Een overzicht van de belangrijkste, uiterst gewelddadige  kartels die daarvan profiteren.

De Rojos

Het kartel werd opgericht door Jesús Nava Romero, alias “El Rojo”. Hij was eerder een vooraanstaand lid van de Beltrán Leyva Organisatie, een kartel dat steeds meer in verval was geraakt nadat de leiders waren gearresteerd. Volgens de Amerikaanse Drug Enforcement Administration (DEA) houden de Rojos zich vooral bezig met de handel in heroïne. Ook zou de groep zich schuldig maken aan moord, ontvoeringen, vermissingen en afpersing. Het kartel is vooral actief in de deelstaat Morelos en de hooglanden van Guerrero. De groep strijd tegen verschillende andere kartels waaronder de Guerreros Unidos en de Ardillos. Nadat de Nava Romero werd vermoord is het onduidelijk wie momenteel de bendeleider is van de Rojos.

De Viagras

De Viagras komen voort uit twee andere kartels de Cabelleros Templarios en de Familia Michoacana. De groep werd door zeven broers van een familie opgericht. Een flink deel van hen is inmiddels gearresteerd of gedood. De huidige leider zou Nicolás Sierra Santana zijn, alias “El Gordo” (zie foto). Hij wordt door justitie gezocht voor moord, afpersing, ontvoering en gewapende overval. Ook het Jalisco-kartel is naar hem op zoek. De twee kartels voeren namelijk een uiterst bloedige strijd om de hegemonie in de staat Michoacán, met name in het gebied Tierra Caliente. De Viagras houden zich voornamelijk bezig met de productie van crystal meth. De opvallende naam van het kartel zou ontstaan bij wijze van grap die de bendeleden met elkaar maakten.  (Tekst loopt door onder de advertenties.)

De Talibanes

De gewapende groep van de Talibanes opereert voornamelijk in de staten Zacatecas and San Luis Potosí. De organisatie werd opgericht door Iván Velázquez Caballero (foto onder), alias “El Talibán” or “Z-50”. De groep is en afsplitsing van Los Zetas. Velázquez Caballero dankt zijn bijnaam aan het feit dat hij zijn vijanden onthoofde met een machete. Hij is inmiddels opgepakt en uitgeleverd aan de Verenigde Staten. Zijn organisatie gaat ondertussen door met het plegen van geweld en drugshandel, naar verluidt onder leiding van Caballero’s zoon  Raúl, alias “El Talibancito”. Niet zelden worden daarbij tegenstanders onthoofd. De Talibanes zouden momenteel een verbond hebben gesloten met het Sinaloa-kartel in hun strijd tegen het Jalisco-kartel.

La Línea

La Línea is begonnen als gewapende tak van het Juárez-kartel, bedoeld om de gebieden van de organisatie in de staat Chihuahua te beschermen. Naar verluidt is La Linea steeds onafhankelijker gaan opereren en beheerst ze de lucratieve drugssmokkel routes naar de Mexicaans-Amerikaanse grens. De groep houdt zich met name bezig met de handel in synthetische drugs. Omdat La Línea ook actief is geworden in de deelstaat Sonora is ze in conflict gekomen met de Salazars (zie hieronder). Er zijn sterke vermoedens dat de groep verantwoordelijk is voor het bloedbad in november 2019 waarbij negen leden van een Amerikaanse Mormoon-familie  om het leven kwamen.

De Salazars

De Salazar-organisatie werd al in de jaren negentig opgericht door Adán Salazar Zamorano, een vertrouweling van Joaquín Guzmán, alias “El Chapo”. De groep kwam pas veel later op de radar van de Mexicaanse autoriteiten. De groep van de Salazars, vooral gebaseerd op sterke familiebanden, is met name actief in Sonora and Chihuahua en komt daarbij in conflict met La Línea. Ook zou de organisatie verantwoordelijk zijn voor de moord en verdwijning van journalisten uit de regio. De Salazars houden zich met name bezig met de de handel en productie van marihuana en heroïne.

Tijuana New Generation Cartel

Tijuana New Generation Cartel (Cartel Tijuana Nueva Generación – CTNG) is een groep die actief is in de staat Baja California. De groep komt voort uit het oude Tijuana-kartel en is gespecialiseerd in de smokkel van heroïne, cocaïne en synthetische drugs naar de VS. Daarbij worden rivalen gemarteld, ontvoerd en vermoord. Het CTNG werkt nauw samen met het Jalisco-kartel. uit dat samenwerkingsverband is ook weer een nieuwe organisatie ontstaan: Los Cabos.

Grupo Sombra

De Grupo Sombra is rond 2017 ontstaan en houdt zich vooral bezig met oliediefstal, mensenhandel, ontvoeringen en afpersing. De leden van de organisatie zijn ook in te huren voor liquidaties. De Grupo Sombra heeft een samenwerkingsverband opgezet met het Santa Rosa de Lima-kartel om de opmars van het Jalisco-kartel in Veracruz te kunnen beteugelen.  In augustus 2020 werden zeven agenten opgepakt omdat ze hand-en-spandiensten verrichtten voor de Grupo Sombra. De organisatie is een spin-off van het Golf-kartel. Tijdens de lockdown vanwege Covid distribueerde Grupo Sombra verschillende hulpgoederen aan de bevolking om zo steun te verwerven.

(Dit artikel is deels gebaseerd op een artikel op Insight Crime.)