Een man die kroongetuige was in het proces tegen Mink Kok over de moord op hasjhandelaar Jaap van der Heiden zegt dat hij in opdracht van politie en justitie een gelogen verhaal vertelde. Dat gebeurde tussen 2004 en 2007. In weekblad Panorama doet hij dat hele verhaal uit de doeken omdat hij spijt heeft.

Door Wim van de Pol

In het verhaal in Panorama wordt de man David Bos genoemd, een pseudoniem. Dat is opmerkelijk omdat uit Panorama gemakkelijk valt af te leiden om wie het gaat. Het is Mike V., een crimineel die over zichzelf in Panorama zegt: ‘Ik was geen boefje, maar een boef. Drugstransporten, overvallen, ripdeals, alles deed ik.’ In 2000 zat hij vast en hij zegt toen benaderd te zijn door mensen die van de AIVD zeiden te zijn, aldus V.. Of hij een verhaal kon vertellen over de betrokkenheid van Mink Kok bij een moord. Dat contact liep stuk. In 2004 zat V. nog steeds vast toen er opnieuw contact werd gezocht door ambtenaren. En toen kwam er een deal over de vermeende bijdrage van Mink Kok aan het opblazen van Jaap van der Heiden.

Van der Heiden kwam op 10 april 1993 om het leven toen een bom aan de voordeur van zijn woning in hartje Alkmaar ontplofte. Er is nooit iemand voor veroordeeld.

Uit mijn hoofd geleerd

Aan V. werden voor zijn kennelijk leugenachtige rol enkele tonnen beloofd – zegt hij. Als hij tenminste zou vertellen dat hij samen met Mink Kok de aanslag had voorbereid. Probleem was, zegt Mike V., hij wist niks van die moord af. Dat bleek geen probleem te zijn. Justitie vond het niet erg om hem een geheel verzonnen verhaal in te laten prenten. David Bos (Mike V.) in Panorama:

Ik moest dan op een bepaalde plek gaan zitten en verklaren wat ik dan zogenaamd wist over deze zaak. Dat had ik allemaal van tevoren uit mijn hoofd geleerd omdat ik het dossier van die moordaanslag had gekregen. Dat dossier kreeg ik als studiemateriaal, zeg maar. Mijn verklaringen over hoe het was gegaan werden dan opgenomen. Aan het einde van mijn verhaal kwamen mijn verhoorders terug. Zeiden ze: Dit stukje moeten we nog even anders doen. En dat moeten we over doen… Ze vertelden ze me vanaf waar ik weer moest beginnen te vertellen, maar dan het aangepaste verhaal. Die officier van het Openbaar Ministerie was daar soms ook bij. (…) En ik moest dingen overdoen als het niet helemaal strookte met hun scenario.

Een kaart

Kern van het verhaal van kroongetuige Mike V. was dat hij (als 20-jarige) samen met Mink Kok, en een contact van Kok, de bomaanslag had voorbereid. Ook zou hij aanwezig zijn geweest bij een proefontploffing, enige weken eerder, in een park in Amsterdam-West.

V. heeft – kennelijk in een soort theaterstuk – aan de rechercheurs die plek laten zien, en daar is ook proces-verbaal van opgemaakt. Dit terwijl rechercheurs van de landelijke recherche hem tevoren een kaart van het gebied hadden laten zien waar deze ontploffing moest zijn geweest. David Bos maakte een foutje, hij had de kaart verkeerd in zijn geheugen:

Dus ik werd naar die plek gebracht en zei volledig overtuigd van mezelf: Ja, hier is het. Die rechercheurs van de Nationale Recherche keken elkaar aan en zeiden toen: Weet je dat zeker David? Denk nog eens goed na.

De enige link in het relaas van V. met de realiteit was het bestaan van een wederzijdse kennis van Mink Kok en “David” V.: ene R. R.. Bij hem had V. een tijdje in huis gewoond. De politie had R. R. kennelijk gewoon in het scenario geschreven dat de kroongetuige moest vertellen. R. zou zelfs de tas hebben opgehangen aan de deur, aldus de kroongetuige (getuigen ter plaatse verklaarden overigens dat ze dat een vrouw hadden zien doen). (tekst gaat verder onder reclame)

Vrijspraak

De zittingen over de moord tussen 2005 en 2007 leidden bij de rechtbank in Rotterdam in juli 2007 naar een vrijspraak. Het is niet zo dat de verklaringen van Mike V. toen de schijn van geloofwaardigheid hadden. De rechtbank geloofde in ieder geval geen snars van het relaas van Mike V. (en van dat van de andere drie kroongetuigen evenmin).

Het verhaal werd dan ook op geen enkele manier bevestigd in de rest van het dossier, en ook niet in de verhalen van de andere kroongetuigen. En ook was het strijdig met zijn eigen verklaringen, zo blijkt uit onderzoek van Crimesite in de oude dossiers.

Op 5 augustus 2005 zei V. namelijk tegen de politie: ‘Jullie confronteren mij met een zaak van een aantal jaren geleden. De zaak Van der Heiden. Ik heb met deze zaak niets te maken.’ En dat terwijl hij in “een kluisverklaring” uit 2000 volgens de politie nog zou hebben gezegd dat hij zelf het bomtasje aan de deur zou hebben gehangen.

Een vriend omschreef V. als ‘een vertoning’, ‘een acteur’, ‘iemand die in een droomwereld leeft, met waanideeën’. De eigen moeder van V. alias David Bos zei dat hij al liegt als hij ‘ademt’. Tegen de rechtbank zei ze: ‘als ik hem spreek weet ik nooit of hij de waarheid spreekt of niet. Ik denk nog wel eens dat hij twee schroefjes los heeft bovenin.’

Maar nu stelt David Bos in Panorama dus dat de rechercheurs van de politie hem het verhaal tegen Mink Kok in de mond hebben gelegd.

Danny Leclère

Justitie ging niet in hoger beroep in de zaak tegen Kok.

David Bos zegt dat hij in 2009 vrijkwam. Zijn deal met justitie was van de baan.

In 2010 heeft hij in Amsterdam in een gesprek met Mink Kok zijn excuses aangeboden, in aanwezigheid van journalist Bas van Hout. Kok aanvaardde deze excuses.

In datzelfde jaar 2010 zegt David Bos nogmaals benaderd te zijn door de politie om Mink Kok te belasten, ditmaal over de moorden op Danny Leclère en Michael Vane, beide in 1993 (lees over het nieuwe boek over Danny Leclère: Waarom werd de dood van Dokter XTC niet opgelost?)

Officier van justitie

Als het dit keer wel waar is wat Mike V. – alias David Bos – vertelt dan betekent dit dat een kroongetuige door justitie naar voren is geschoven, waarvan de officier van justitie, destijds Saskia de Vries van het landelijk parket, moet hebben geweten dat het verhaal door de recherche verzonnen was. Politie en justitie wisten dat er vervalst bewijs werd ingebracht en hadden dat zelf vervaardigd, als het waar is wat V. nu zegt.

Overigens zijn de namen van de rechercheurs die met V. gesproken hebben bekend.

Als het waar wat de ex-kroongetuige vertelt dan wordt de vraag nog dringender waarom Stanley Hillis met rust is gelaten in de moordzaak Van der Heiden. Het bewijs tegen Hillis lag vooral in de verkeersgegevens van een mobiele telefoon die hij in gebruik zou hebben gehad. Op de ochtend voor de moord bewoog de telefoon naar Alkmaar, daarna weer in de richting van Amsterdam.

Per saldo was er in de moordonderzoeken over Van der Heiden en Danny Leclère meer bewijs tegen Hillis dan tegen Kok. Hillis werd nooit gedagvaard. Hij werd in februari 2011 onder merkwaardige omstandigheden doodgeschoten door onbekenden.

En als het waar is: dan rijst de vraag in hoeverre rechters moeten vertrouwen op de huidige kroongetuigen, en naar het systeem dat erachter ligt, waar de rechterlijke macht volledig vertrouwen heeft in Openbaar Ministerie en recherche?