Tijdens de behandeling van het hoger beroep in de zaak van de in 2005 op gruwelijke wijze om het leven gebrachte Caroline van Toledo (35) is twijfel blootgelegd over de zeggingskracht van het dna-bewijs tegen de veroordeelde Leon van M.. Volgens de NRC is er ernstige kritiek op het werk van een dna-deskundige. Hij zou een belangrijk deel van het rapport weg hebben gelaten.

Levend verbrand

Op 3 september 2005 is in Oostvoorne in de kofferbak van haar auto het lichaam van Caroline van Toledo gevonden. Onderzoek wijst uit dat ze daar levend is verbrand. Ook haar huis was in brand gestoken.

Jaren later wordt Leon van M. uit het naburige Brielle opgepakt en vervolgd voor de moord. Van M. staat plaatselijk bekend als een onverbeterlijke crimineel. Er zijn verklaringen over Van M. die zou hebben verteld Van Toledo te hebben overvallen en vermoord. Ook zijn er tiewraps in zijn huis gevonden die leken op de tiewraps waarmee het slachtoffer was vastgebonden.

Stropdas

Op een stropdas waarmee de vrouw gekneveld was zaten dna-sporen. Onderzoeker Richard Eikelenboom stelde in 2017 op basis van op de das gevonden gevonden celmateriaal vast dat er een match was met dna van Van M.. Deze werd daarop in 2019 veroordeeld tot vijftien jaar cel na een eis van twintig jaar. Het Openbaar Ministerie had Eikelenboom voor het onderzoek ingehuurd. Eikelenboom werkte met nieuwe technieken die in 2005 het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) nog niet ter beschikking stonden.

Van M. deed er tijdens het onderzoek en de behandeling van zijn zaak het zwijgen toe.

Twijfels

Nu zijn er tijdens de behandeling bij het gerechtshof Den Haag twijfels ontstaan over het dna-onderzoek.

Deels vertoont het gevonden dna overeenkomsten met dat van Van M. en deels ook niet. De rekenmethode die Eikelenboom heeft gebruikt is mogelijk niet betrouwbaar genoeg. Er is geen zogeheten “validatie” bij het rapport van gevoegd. De methode is niet vooraf getoetst en collega’s kunnen de vaststelling van Eikelenboom niet reproduceren.

Nadat begin september een rapportage over een moord in Rosmalen bleek te hebben bijgedragen aan een veroordeling ten onrechte (waarna vrijspraak volgde) bekeek NRC meerdere zaken waar Eikelenboom en zijn vrouw de afgelopen tien jaar bij betrokken waren. Er bleek dat in meerdere gevallen ernstige kritiek op hun werk was geleverd.

Het Openbaar Ministerie huurt de twee momenteel ook niet meer in.

Hoofdrol

En nu speelt in de zaak over de moord op Caroline van Toledo een rapport van Eikelenboom de hoofdrol.

Het Leids Universitair Medisch Centrum en een forensisch laboratorium uit Maastricht hebben het dna op de stropdas ook onderzocht maar zij kunnen alleen een onvolledig dna-profiel vinden dat niet geschikt is voor vergelijkend dna-onderzoek. Mogelijk is de kwaliteit van het dna-spoor mettertijd verminderd. Hoe dan ook: de dna-match is alleen door Eikelenboom vastgesteld.

Het Openbaar Ministerie stelt nu in hoger beroep dat de bezwaren niet relevant zijn. Het mogelijke gebrek aan een validatie maakt niet dat de match er ineens niet meer is, redeneert de advocaat-generaal.

Maar twee deskundigen hebben als getuige verklaard dat het bewijs in hun ogen nu onvoldoende is om Leon van M. erop te kunnen veroordelen.

Op het gerechtshof rust de taak om de eindconclusie te trekken.