Justitie heeft het moeilijk met het aanhouden en vervolgen van uithalers van drugs. Ook dreigen rechtbank overbelast te raken, omdat er wel veel van hen voor de rechtbank verschijnen.

Foto is ter illustratie

Vervolgen

Dit vertelt een officier van justitie die de Rotterdamse haven als haar werkterrein heeft, in een magazine van het ministerie van Justitie en Veiligheid: ‘We proberen zo veel mogelijk cocaïne, daar gaat het meestal om, te onderscheppen. Ook proberen we zo veel mogelijk jongens, want ook daar gaat het meestal om, aan te houden en te vervolgen voor het uithalen van drugs. Zeker dat laatste is lastig’, stelt de officier. ‘Er zijn namelijk hoge eisen waaraan een vervolging voor het uithalen van cocaïne moet voldoen.’

Daar komt bij dat er wel degelijk zoveel uithalers voor de rechter moeten verschijnen, dat de rechtbank overbelast dreigt te raken.

Oplossing

Als oplossing voor dit probleem is het experiment ‘Snelle Toekomstige Meervoudige Kamer’ bedacht. Dat is een zitting waarbij meteen uitspraak wordt gedaan, en waarin de toekomst van de verdachte sterk meeweegt in de uitspraak. ‘De vraag die daarbij centraal is hoe jongeren uit het circuit gehaald kunnen worden?’, aldus de officier.

Snel geld

Justitie treft onder uithalers vooral jongens aan die snel geld willen verdienen, of die afgeperst worden door de criminele organisatie. ‘Zo had ik een zaak waarbij de verdachte in elkaar was geslagen door de bende waarvoor hij cocaïne moest uithalen. Ook zien we dat jongeren al op school gerekruteerd worden om op terminals te werken waar reefer-containers staan: lege containers die schoongemaakt moeten worden voor hergebruik. Je hebt als medewerker toegang tot het terrein en kunt uithalers die in zo’n lege container wachten op hun klus bijvoorbeeld van eten voorzien.’

Recidive

Opvallend is dat jongens die veroordeeld worden voor kleinere vergrijpen, zoals onbevoegd aanwezig zijn op een haventerrein, sterk recidiveren. De Rotterdamse officier van justitie: ‘Ik heb verdachten gehad die negen of tien keer voor de rechter verschenen zijn. Eerst kregen ze alleen een boete. Tegenwoordig hebben we artikel 138aa in het Wetboek van Strafrecht, op basis waarvan ze maximaal twee jaar gevangenisstraf kan worden opgelegd. Een echte first offender krijgt volgens de jurisprudentie de eerste keer een forse werkstraf, met een flinke stok achter de deur van twee maanden voorwaardelijke gevangenisstraf. Recidivisten krijgen onvoorwaardelijke gevangenisstraffen.’

Overigens vragen advocaten zich af of rechters wel genoeg aandacht kunnen besteden aan het begeleiden van veroordeelde uithalers en het voornemen om ze weer op het rechte pad te brengen.