Hoe betrouwbaar zijn de berichten van encryptiedienst Sky ECC, die rechters gebruiken om vele verdachten te veroordelen? Nogal betrouwbaar, vinden rechtbanken. Ze veroordelen aan de lopende band mensen tot levenslang, soms enkel op basis op van enkele Sky-berichten. Nu blijkt dat er soms twijfel gerechtvaardigd is over dit bewijs. In een strafzaak tegen een neef van Ridouan Taghi blijken er foto’s uit Sky-berichten te zijn verdwenen.

Door @Wim van de Pol 


We kunnen aannemen dat de door de politie gekraakte Sky-berichten authentiek zijn en werkelijk verstuurd. Maar, wie verstuurde ze? Hoe zeker is het dat dit de verdachte was?

En: zijn alle door de Sky-gebruiker verstuurde berichten volledig en/of correct in het strafdossier bij de rechtbank terechtgekomen, en zo niet, wat ontbreekt er dan?

Het blijkt dat de Sky-berichten handmatig in de strafdossiers worden geplaatst door rechercheurs en dat daarbij fouten worden gemaakt.

Weggelaten

In een strafzaak bij de rechtbank Arnhem tegen een neef van Ridouan Taghi, het onderzoek Atmos, gaat het over drugs- en wapenhandel. Het Openbaar Ministerie heeft vele berichten van Sky ECC als bewijs in het dossier gevoegd.

Nu blijkt dat er minstens twee foto’s, die wel in de originele berichten waren meegestuurd, uit het rechtbankdossier waren weggelaten.

Verwijderd

In het rechtbank dossier bleek dat de foto’s ‘verwijderd’ waren en de rechtbank stelde daar vragen over. Advocaat Yehudi Moszkowicz wilde de originele dataset zien. Daarin bleken wél foto’s te zien waren, en wel ook een foto van een identiteitsbewijs van een ander dan zijn client.

Moszkowicz: ‘De chat was dus gemanipuleerd, ten nadele van mijn client. De rechercheur blijkt dus zelf handmatig een verandering te hebben aangebracht. Zonder dit te zeggen. Het leek zo net alsof die foto niet tussen de berichten zat.’

Hoe was dat mogelijk, zo wilde Moszkowicz van het Openbaar Ministerie weten

Verklaring

Na enkele weken leverde het Openbaar Ministerie een proces-verbaal van een rechercheur met de verklaring.

De rechercheur die het dossier heeft samengesteld had handmatig ‘verwijderd’ op de plek van de afbeelding geschreven alsof het de oorspronkelijke tekst was. Hij had de foto’s niet gezien in het bestand. Maar hij deed dat zonder te vermelden dat hij dit had gedaan.

Vervolgens is komen vast te staan, uit een latere update van het digitale bestand, dat de foto’s wél te zien waren. Dat was het bestand waar Moszkowicz toegang toe kreeg.

Moszkowicz: ‘Waarom zijn die foto’s later dan niet alsnog toegevoegd aan het dossier? Die vraag is door de officier van justitie niet beantwoord.’

Moszkowicz laat het hier niet bij zitten, omdat het in zijn ogen ontlastende informatie was: ‘Ik vind dit ongekend. Het was nota bene een identiteitskaart van een ander dan client. En we weten allemaal hoe belangrijk identificatie is in cryptodossiers.’

Copypasten

Rechercheurs blijken dus voor het bewijs een selectie te maken uit uit honderdduizenden vastgelegde chats en die dan handmatig in een Excelsheet te copypasten, en dat gaat naar de rechtbank.

Daarbij worden dus fouten gemaakt. In dit geval zijn die fouten ontdekt omdat Moszkowicz in de digitale dataset zelf op zoek kon gaan naar afbeeldingen die weg waren. Maar normaal gesproken wordt die check niet gedaan, als advocaten en verdachten al toegang krijgen tot de gehele dataset die hun cliënt betreft.

Ander selectietraject

Dit is echter nog niet het hele verhaal over de selectie ten behoeve van het strafdossier door de politie uit de vele miljoenen Sky-berichten.

Er zit nog een ander selectietraject voor. Hoe werkt die selectie door de recherche van Sky-berichten die rechtbanken onder ogen krijgen eigenlijk precies?

(Wordt vervolgd) in deel twee over de selectie van de Sky-berichten.