Door een blunder van het Openbaar Ministerie moet de inhoudelijke behandeling in een megaproces tegen elf verdachten van betrokkenheid bij drugslabs worden afgebroken. De rechtbank in Amsterdam heeft de dagvaarding nietig verklaard en alle verdachten naar huis gestuurd. Een aantal van de verdachten komt uit Zuid- en Midden-Amerika. De mislukking maakt de kans klein dat deze verdachten ooit nog door een Nederlandse rechter zullen worden berecht.

Door @Wim van de Pol

Er waren acht zittingsdagen uitgetrokken voor de inhoudelijke behandeling van de zaak over vier drugslabs, in onder meer Vroomshoop en Poppel (B). Andere verdenkingen (tegen sommige verdachten) zijn wapenbezit en witwassen. De basis van het bewijs zijn afgeluisterde gesprekken en ook berichten die waren verstuurd op telefoons met Sky-ECC.

De beslissing van de rechtbank komt voort uit een juridisch-technische blunder van de officieren van justitie. De verdachten komen onder meer uit Mexico, Colombia, de Dominicaanse Republiek en Nederland. De voorlopige hechtenis van een aantal verdachten was al geschorst.

Te vaag

Maandag was de eerste dag van de acht inhoudelijke zittingsdagen. De officier van justitie kwam met een kleine wijziging van de tenlastelegging die uiteindelijk door de rechtbank is afgewezen. De advocaten maakten nog verder bezwaar tegen de tenlastelegging. Ze betoogden dat de dagvaarding nietig moet zijn omdat de feiten zo vaag en onduidelijk waren omschreven dat het voor de verdediging niet duidelijk zou zijn waar de verdachten tegen zouden moeten worden verdedigd. Volgens hen was de tenlastelegging te algemeen van aard. Er stond onder meer opgeschreven:

[de verdachten hebben]- contacten gelegd en/of onderhouden met elkaar en/of een of meer andere perso(o)n(en) inzake de productie en/of verkoop en/of afname en/of het vervoer en/of de levering van (een) hoeveelhe(i)d(en) methamfetamine en/of amfetamine (zijnde (een) middel(en) vermeld op de bij de Opiumwet behorende lijst I) en/of – één of meer voor de productie van methamfetamine en/of amfetamine (zijnde (een) middel(en) vermeld op bij de Opiumwet behorende lijst I) benodigde materialen en/of grondstoffen voorhanden gehad;

Beraad

Na beraad besloot de rechtbank het verzoek van de advocaten toe te wijzen omdat inderdaad de tenlastelegging niet voldoende duidelijk was omschreven. De voorlopige hechtenis van de verdachten werd opgeheven.

Advocaat Willem van Vliet: ‘De rechtbank heeft meerdere malen uit eigen beweging het OM erop gewezen dat de tenlastelegging te onduidelijk van aard was. Het OM bleef echter persisteren dat het wel duidelijk genoeg was.’

De officieren waren van mening dat er nog een wijziging van de dagvaarding mogelijk was. Maar het gaat hier om een eindvonnis van de rechtbank. Tot teleurstelling van de officieren merkte de rechtbank op dat de zaak hiermee in eerste aanleg beeïndigd is en dat het Openbaar Ministerie nu alleen nog in hoger beroep kan gaan tegen het nietig verklaren van de tenlastelegging.

Pas als die hoger beroepzaak dan tot (eventueel) de Hoge Raad is voltooid kan misschien met nieuwe feiten een nieuwe zaak worden begonnen tegen de verdachten.

Jaren

De zaak is nu voor onbepaalde tijd aangehouden. Advocaat Guy Weski: ‘Door deze kapitale fout is er een draak van strafproces gecreëerd. Het OM probeerde de zaak nog te redden door te verzoeken dat de overige feiten, zoals vuurwapenbezit, samen kunnen worden behandeld nadat het hoger beroep tegen dit vonnis of hernieuwde dagvaarding heeft plaatsgevonden. Ook dat wees de rechtbank af. De verwachting is dat pas in 2023 het proces in een bepaalde vorm weer verder gaat, om maar te zwijgen over een inhoudelijke behandeling, dat kan nog jaren duren.’

De rechtbank zal nu nog wel de kleinere feiten als vuurwapenbezit en witwassen tegen sommige verdachten afdoen. Of de criminele organisatie en de drugslabs ooit nog aan bod zullen komen voor de rechtbank in de komende jaren is afwachten.

Zie eerdere bericht:

‘Mexicaanse verdachte na vlucht toch gearresteerd’