Over ‘het hele punt Dino Soerel’ zeg ik niks, zei Holleeder. Hij wil nooit namen noemen. ’Ook als het voor mij beter zou zijn dan doe ik het nog niet.’ Maandag had hij het zichzelf makkelijker kunnen maken door wat duidelijker te zijn. Andermaal was Peter R. de Vries het middelpunt.

Door Wim van de Pol

Voor een massale media-aanwezigheid ging het maandag bij de Holleeder-zaak om de beeldvorming en geloofwaardigheid van de verdachte Holleeder. Niet direct om de vijf moorden waar hij voor terechtstaat.

Peter de Vries mocht komen vertellen hoe hij op vrijdag 29 april 2011 opnames maakte van een telefoongesprek met Holleeder (in de Extra Beveiligde Inrichting in Vugt) op het kantoor van Holleeder’s toenmalige advocaat Stijn Franken.

Meinedig en ontlastend

Franken had De Vries laten weten dat Franken zich ‘bedreigd’ voelde na een verzoek van Dino Soerel’s advocaat Bénédicte Ficq, en zijn cliënt ook. De Vries: ‘Het was de bedoeling dat Holleeder een meinedige en ontlastende verklaring zou afleggen over Dino Soerel in diens zaak. Holleeder moest zeggen dat hij de naam van Dino Soerel heeft misbruikt bij de afpersing van Willem Endstra. En hij moest ook inhoudelijke vragen daarover afleggen.’

Het was een opdracht en niet uitvoeren was geen optie, had De Vries geconcludeerd uit Franken’s woorden. Achtergrond was het dossier tegen Soerel. De vermoorde vastgoedman Endstra heeft in gesprekken met de politie ook Dino Soerel aangewezen, als de afperser achter de schermen, samen met Stanley Hillis. Holleeder was in 2011 al veroordeeld voor afpersing.

Garantie

Uiteindelijk zou Holleeder zich op zijn verschoningsrecht beroepen. De advocaat van Soerel heeft gezegd dat het verhaal over de bedreiging onzin is en dat de opname is ingestoken. Holleeder zegt in de opname dat De Vries de opnames alleen naar buiten mag brengen als hij een ‘niet natuurlijke dood zou sterven’. Holleeder maandag: ‘Als Peter de Vries mij die garantie niet vooraf had gegeven had ik niet met hem gesproken.’

Holleeder wilde maandag niets zeggen over de bedreiging. En al helemaal niet over Dino Soerel.

(tekst loopt door onder reclameblok)

Spannende tijd

Het begin van het jaar 2011 was voor de kring rond Holleeder en zijn familie een tumultueuze periode. ’Het was een spannende tijd voor hun met veel stress’, zei Peter de Vries maandag over Sonja en Astrid. Hij verwees naar ‘scheldkanonnades’ van Holleeder. 2011 was het jaar van de deal van Sonja Holleeder met het Openbaar Ministerie in haar witwas-zaak.

Maar er speelde ook andere dingen. Sonja Holleeder (weduwe van Cor van Hout) maakte aan het begin van dat jaar 2011 geheime opnames bij Ariën Kaale, een oude vriend van Van Hout. Daarin wordt gesproken over Soerel, Holleeder en Stanley Hillis, en vertelt Kaale ook over de hem gebleken dringende wens van vrienden van Soerel dat Holleeder ontlastend over hem zou moeten verklaren. In februari 2011 wordt dan Hillis doodgeschoten. En in maart van 2011 wendt Astrid Holleeder zich tot de criminele inlichtingendienst van de politie met een verhaal over een dreiging op de familie over de verklaring van Holleeder. Dezelfde problematiek komt ter sprake op de opname van De Vries, een maand later op het kantoor van Franken.

Druk

‘Astrid heeft mij verteld waar ze geweest waren om mensen onder druk te zetten om verklaringen af te leggen’, aldus Holleeder.

Dat uit het dossier blijkt dat Astrid Holleeder alles wist over de wens in de kringen rond Soerel, daarover wilde het Openbaar Ministerie maandag niet spreken.

De officieren stelden Holleeder maandag vooral vragen over waarom hij op de opnames zegt op ‘cryptische’ manier contact te hebben gehad met zijn familie. In 2011 zat Holleeder in de EBI, hij was volledig geïsoleerd. Hij had alleen contact met zus Astrid, soms met Sonja, en met advocaat Stijn Franken. Cryptisch? Dat wist Holleeder zo niet. Alles werd afgeluisterd. Hij zei alleen Astrid te hebben gevraagd om geen namen over de telefoon te noemen en met haar te hebben gesproken over de dreiging.

Helaas kan justitie die opnames niet meer vinden.

Afpersclub

Op de opnames uit 2011 van De Vries komt ook aan de orde dat Holleeder zegt vastgoedinvesteerder Jan Dirk Paarlberg aan te hebben gesproken. Hij had Paarlberg gezegd dat Endstra hem zou gaan betalen, wat ook gebeurde: er ging 17 miljoen euro richting Endstra. Die overboekingen waren afpersing door Holleeder, oordeelde het gerechtshof. Er waren geen titels voor die betalingen, vond het hof.
Holleeder zegt in de opnames dat het een modus was om geld aan Stanley Hillis uit te keren. Maandag voegde hij eraan toe dat dit geld ook voor andere criminelen was bestemd. Paarlberg was een soort spaarpot, maar wist hier zelf niets van, volgens hem. Het was een manier voor Endstra om schuldenaars af te leiden naar Paarlberg. Zelf werd Holleeder daar niet wijzer van, zei hij. Maar hij heeft een gebrek aan geloofwaardigheid, hij is immers veroordeeld voor afpersen van Endstra.

‘Ik kan me voorstellen dat Paarlberg onterecht veroordeeld is voor witwassen’, suggereerde Holleeder’s advocaat Sander Janssen nog.

Daar wil het Openbaar Ministerie niets van weten.

Holleeder tegen het OM:

U doet steeds alsof ik in de rondte liep voor Hillis. Zo was het niet. Ik liep in de rondte om het op te lossen voor Endstra.

Inderdaad, zo bevestigde Holleeder maandag voor de rechtbank, als hij ergens langs ging voor Endstra om te vragen of mensen hun schuld wilden betalen dan ‘hoefde ik ze niet te bedreigen’. Ze betaalden zo wel.

Zo leverde Holleeder zelfs bewijs voor afpersing. Maar nu gaat het om wat anders.

Nuttige dag

Het Openbaar Ministerie moet bewijzen dat Holleeder samen met Hillis in een dodelijke afpersclub zat, die als de slachtoffers zoals Endstra leeg waren, hen door huurmoordenaars liet afschieten. En het derde lid van de afpersclub was volgens het OM Dino Soerel, die nu ook verdacht is van de moord op Endstra, net als Holleeder. Soerel heeft al levenslang gekregen voor de moord op (onder meer) Kees Houtman, waar Holleeder nu (ook) voor terechtstaat.

Over dat driemanschap met Soerel en Hillis bevat de opname weinig nieuws, vinden zijn advocaten. Holleeder heeft hierover ter zitting alle vragen al beantwoord. In hoeverre de rechtbank de inhoud als belastend zal wegen valt nog te bezien. Het woord moord of liquidatie of zelfs maar een suggestie van een liquidatie door dat driemanschap komt er niet in voor.

Of Holleeder en Soerel nu een conflict hebben of niet, voor het Openbaar Ministerie was het een nuttige dag. Vol belastende beeldvorming voor Holleeder (en Soerel). Lastige vragen voor een deels zwijgende Holleeder. Alles voor het oog van de camera’s en het publiek, deze gehele maandag nog overal te zien en horen op radio, televisie en internet.

Zie ook:

Dino Soerel: ‘Ik ben schijtziek van die Holleeder’

Peter de Vries levert toch bandopname van gesprek Holleeder aan justitie (UPDATE)