Het Openbaar Ministerie in Den Haag vraagt maandag de rechtbank om niet-ontvankelijk te worden verklaard in 53 strafzaken. Als de rechter daarin meegaat, betekent dit dat de zaken worden stopgezet. De reden is dat justitie ruimte wil maken voor zaken die het urgenter vindt.

Zeker vier jaar oud

Het gaat in alle gevallen om zaken van minimaal vier jaar oud die telkens doorgeschoven werden omdat andere, belangrijkere zaken naar zitting moesten. Als gevolg daarvan is de ‘redelijke termijn’ om deze zaken op zitting te brengen, verstreken. Daarnaast gaat het volgens het OM om verdachten die sindsdien niet meer in de fout zijn gegaan. Er zitten ook zaken tussen van zeven, acht of ruim tien jaar oud.

Veel ontnemingszaken

Inhoudelijk zijn het veel ontnemingszaken waarbij het OM crimineel geld wilde afpakken, maar waar bij nader inzien weinig tot niets bij een verdachte lijkt te halen. In een aantal gevallen is de strafzaak al afgedaan en zijn forse straffen opgelegd, of is het afpakken al op een andere manier geregeld. In één ontnemingzaak gaat het om miljoenen euro’s aan crimineel geld, maar is dit bedrag al afgepakt voor middel van verbeurdverklaring van een reeks panden, contante geldbedragen en banktegoeden. In andere zaken heeft de rechter in de bijbehorende strafzaak (die altijd naast een ontnemingszaak loopt) al gevonnist dat het geld van verdachte naar de slachtoffers moet.

Drugs dealen

Daarnaast zijn er volgens het OM zeer oude strafzaken van relatief beperkte omvang rond drugs dealen of het kweken van wiet. Ook gaat het in één geval om onderling geweld in het drugsmilieu, waarbij iemand met een vuurwapen op het hoofd werd geslagen. Geen van de betrokkenen wilde aangifte doen.

‘Ongebruikelijk en pijnlijk’

Het OM noemt het “ongebruikelijk en in verschillende gevallen ook pijnlijk” om de eigen niet-ontvankelijkheid te vragen, maar zegt dat de zaken te lang stil hebben gelegen en dat met “het verstrijken van de tijd het belang van vervolging afnam”. Het belang om deze verouderde zaken nog inhoudelijk te behandelen moet volgens het OM afgewogen worden tegen het belang om nieuwere, urgentere zaken wel voortvarend te vervolgen.

20.000 strafzaken

Het OM in Den Haag behandelt jaarlijks zo’n 20.000 strafzaken en noemt het “ook lastig om in deze 53 zaken deze keuze te maken”. ‘Er zijn verwachtingen in de samenleving en bijvoorbeeld ook bij de politie die de zaken heeft onderzocht. Tegelijkertijd wil het OM verstandig omgaan met de eigen tijd en die van de rechter. De capaciteit van het OM en die van de rechtbank is per definitie begrensd.’

1500 strafzaken stopgezet

In juni dit jaar werden bij de rechtbank Gelderland 1500 strafzaken geseponeerd door personeelstekorten en steeds langer durende behandelingen van rechtszaken. Volgens het OM ging het om “strafzaken waarbij sprake is van een verdenking van een relatief licht vergrijp, zedenzaken worden bijvoorbeeld niet geseponeerd”.

Zie ook:

‘OM in Den Haag laat strafzaken vallen wegens capaciteitsgebrek’