Eén van de meest ontluisterende witteboordendelicten van de afgelopen decennia was toch wel de vastgoedfraude in de zogeheten Klimop-zaak. Jan van Vlijmen was de spin in het web. Als Bouwfonds-directeur zag hij in het midden van de jaren negentig de vastgoedmarkt aanzetten voor een enorme vlucht. Hij zag hoe Willem Endstra fraudeerde met de Zweedse onroerend goed-portefeuilles en hoorde wellicht hoe Endstra van banken en ook van het Bouwfonds steeds grotere kredieten kreeg. De rechtbankvoorzitter citeerde met een schuin oog op hoofdverdachte Jan van Vlijmen uit een oud-Hollands gedicht: ‘Jantje zag eens pruimen hangen, als eieren zo groot’.
Hoe dan ook, Van Vlijmen misbruikte zijn positie om van vastgoedbeleggingen van Bouwfonds (inmiddels Rabo Vastgoedgroep) en het Philips Pensioenfonds miljoenen af te knabbelen. Middels een uitgebreid netwerk van andere frauderende projectontwikkelaars, vastgoedhandelaren, accountants, notarissen en makelaars werd naar schatting een kwart miljard euro weggeroofd. De fraude was ingenieus in elkaar gezet, maar niettemin doorzag een belastinginspecteur die nauwgezet de geldstromen analyseerde de truc.
Meerdere pensioenfondsdirecteuren verkochten tegen zeer ongunstige prijzen vastgoed, in ruil voor smeergeld. Anderen maakten spookfacturen of vervalste acties op. Het permanente “gewoonte-frauderen” leverde de heren onvoorstelbare inkomsten op waarbij het opvalt dat de geldzucht mateloos bleek. Op één van de zittingen in zijn strafzaak sprak Van Vlijmen over ‘zijn businessmodel’. Hij heeft steeds volgehouden dat hij toestemming had om geld weg te laten sluizen naar zichzelf. Van Vlijmen en alle andere graaiers waren gevangenen van hun eigen denkbeelden geworden. Ze hadden hun persoonlijke instellingen zodanig gewijzigd dat ze stelen normaal waren gaan vinden.
Van het kwart miljard euro is een groot deel teruggevonden. Bouwfonds en het pensioenfonds van Philips hebben samen inmiddels 141 miljoen teruggekregen. Het Openbaar Ministerie heeft tot 2015 ongeveer 27 miljoen van de verdachten weten af te pakken. Ze hebben 15 miljoen euro aan boetes betaald en om 12 miljoen aan opbrengsten ingeleverd. Er loopt nu nog een bundeltjes aan procedures van het Openbaar Ministerie.
Van Vlijmen en zijn vennootschappen betaalden 70 miljoen. Al met al is ruim 50 miljoen euro van de geschatte schade nog niet terug. In eerste aanleg kreeg Jan van Vlijmen vier jaar cel. Het Amsterdamse gerechtshof veroordeelde hem begin 2015 echter tot zeven jaar cel, een ongewone verzwaring. Daarmee is Van Vlijmen veel zwaarder gestraft dan andere witteboorden-delinquenten. Van Vlijmen is in cassatie gegaan bij de Hoge Raad. Zo bleef hij voorlopig op vrije voeten.