De Italianen dachten hem dan eindelijk te pakken te hebben: de Siciliaan Matteo Messina Denaro, alias “Diabolik”. Maar de man die afgelopen woensdag met veel machtsvertoon in een Haagse restaurant werd gearresteerd bleek niet de gezochte maffioso, maar de Brit Mark L.. Een portret van de beruchte crimineel die al bijna 30 jaar onvindbaar is: Matteo Messina Denaro.

Crimesite schreef naar aanleiding van de arrestatie van Raffaele Imperiale al kort over Messina Denaro. Nu een uitgebreider artikel.

Matteo Messina Denaro werd op 26 april 1962 geboren in het stadje Castelvetrano op Sicilië. Zijn vader Francesco was werkzaam voor de Cosa Nostra en de beruchte maffiabaas Totò Riina. Matteo leerde als 14-jarige jongen al schieten met vuurwapens. Op 18-jarige leeftijd pleegde hij zijn eerste moord.

Kerkhof vol slachtoffers

Al snel klom hij op in de rangen van de Cosa Nostra. Zijn extreme gewelddadigheid speelde daarbij een belangrijke rol. Messina Denaro pleegde talloze moorden en liquidaties. Zelf pochte hij ‘een kerkhof vol slachtoffers te hebben gemaakt’. Zo vermoordde hij maffiabaas Vincenzo Milazzo en wurgde hij diens drie maanden zwangere vriendin. Een ander slachtoffer was een hoteleigenaar die aanmerkingen maakte op de avances van Messina Denaro bij een piepjonge receptioniste.

Playboy

Door Italiaanse media wordt “Diabolik” (de bijnaam komt van een Italiaanse strip) omschreven als een playboy. Hij wordt beschouwd als een womanizer, die houdt van peperdure auto’s, horloges en kleding. (Tekst loopt door onder de advertenties.)

Bomaanslagen

Matteo Messina Denaro zou ook een rol hebben gespeeld bij verschillende bomaanslagen in de jaren negentig, bedoeld om de Italiaanse samenleving te ontwrichten.  Zo vonden er aanslagen plaats in Milaan, Florence en Rome. Bij die laatste aanslag raakten 93 mensen gewond en vielen tien dodelijke slachtoffers. Hoewel Messina Denaro in 1993 van de radar verdween, wist hij zijn machtspositie binnen de Cosa Nostra uit te breiden, zeker nadat de capo’s Totò Riina en Bernardo Provenzano achter de tralies belandden en overleden.

Lupare bianca

In 2002 – Matteo Messina Denaro was toen al bijna tien jaar spoorloos – werd hij tot levenslang veroordeeld voor zijn betrokkenheid bij de bovengenoemde bomaanslagen en verschillende moorden. Ook werd hij – samen met vier anderen – schuldig bevonden aan de moord op de 12-jarige zoon van een kroongetuige. Na een ontvoering van 779 dagen werd de ernstig verwaarloosde jongen op bevel van onder andere Messina Denaro gewurgd. Zijn lichaam werd opgelost in een vat met zuur, een methode die ook wel lupara bianca wordt genoemd (een moord van de maffia waarbij het lichaam weg gemaakt wordt).

Netwerk

De politie vermoedt dat Messina Denaro zich voornamelijk schuilhoudt in de “Trapanese”, het onherbergzame gebied rond zijn geboorteplaats Castelvetrano. Hij zou via pizzini (korte berichten op papiertjes) nog steeds orders rond laten gaan. Veel mensen in het gebied zijn uit angst of uit loyaliteit zijn netwerk trouw gebleven en de politie krijgt moeilijk vat op de maffia-activiteiten in het gebied. Verschillende politieagenten uit de regio en ook de burgmeester van Castelvetrano hebben vast gezeten op verdenking van corruptie en het verlenen van hand- en-spandiensten aan de Cosa Nostra en in het bijzonder aan “Diabolik”.

1,5 miljard euro

Messina Denaro zou gelieerd zijn aan een groot aantal Italiaanse zakenlui. Verschillende van hen zijn inmiddels veroordeeld, onder andere omdat ze drugsgelden van Messina Denaro zouden hebben witgewassen. Zo werd in 2008 Giuseppe Grigoli gearresteerd, een grote franchisenemer van de supermarktketen Spar. In totaal werd er tijdens dat onderzoek door de Italiaanse justitie beslag gelegd op goederen ter waarde van 700 miljoen euro. Twee jaar later werd Vito Nicastri opgepakt. Deze eigenaar van verschillende windmolenparken zou op grote schaal gelden hebben geïnvesteerd voor Messina Denaro. In deze operatie werd op Sicilië beslag gelegd op 43 bedrijven, 98 onroerende goederen, 66 bankrekeningen en talloze boten en luxe auto’s. Totale waarde: 1,5 miljard euro. De operaties tegen de investeerders van “Diabolik” illustreren een nieuwe strategie die de Italiaanse autoriteiten tegen de maffiabaas hebben ingezet: ‘dry up the waters he swims in’.

Blunder

Matteo Messina Denaro zelf blijft ondertussen onvindbaar. Tien jaar geleden werd tevergeefs een groots opgezette inval gedaan in een luxe boerderij, tien minuten buiten Castelvetrano. De informatie van de veiligheidsdiensten bleek niet kloppen. “Diabolik” bevond zich niet in het landhuis. Ook met de arrestatie van Mark L., vorige week in Den Haag, bleken de Italiaanse autoriteiten een blunder te hebben begaan.