De rechtbank in Arnhem is akkoord gegaan met procesafspraken tussen de advocaten van twee Nederlandse verdachten en het Openbaar Ministerie. Een van de verdachten was voortvluchtig en door de afspraken, in afwachting van het vonnis, vrijwillig naar Nederland gekomen. Hij was er toen niet zeker van dat de rechtbank akkoord zou gaan met de afspraken.
Door @Wim van de Pol
De zaak draait om handel in honderden kilo’s cocaïne, tegen een 31-jarige en een 33-jarige verdachte. De twee krijgen nu respectievelijk 42 en 52 maanden celstraf. Volgens de richtlijnen van het Openbaar Ministerie zou de officier van justitie normaal gesproken vijf en zes jaar cel hebben geëist. De 33-jarige verdachte reisde nadat dit voorjaar de afspraken waren gemaakt vanuit Marokko naar Nederland. Hij kreeg een vrijgeleide en de toezegging dat hij tot aan het vonnis op vrije voeten zou blijven.
Er is altijd een risico in dit soort situaties omdat rechtbanken de afspraken kunnen negeren, wat soms ook gebeurt.
Geen hoger beroep
Het bewijs in de zaak kwam van versleutelde chats van Sky ECC. Eén verdachte zou in ieder geval 202 kilo en de andere zou bijna 150 kilo cocaïne hebben verkocht, in de periode tussen april 2020 en januari 2021.
De afspraken hielden in dat als de rechtbank zou komen tot een bewezenverklaring en meegaat in de procesafspraken, er geen hoger beroep zou worden ingesteld en door de advocaten geen bewijsverweren zouden worden gevoerd, en de feiten zoals verwoord in de tenlasteleggingen niet ontkend.
De twee mannen uit Apeldoorn hadden beiden al een bedrag van 100.000 euro aan wederrechtelijk verkregen voordeel betaald aan de Staat. Die betaling was een vooruitlopen aan een beslissing op de ontneming van de rechtbank.
Ingewikkelde drugszaken
De laatste jaren maken Openbaar Ministerie en advocaten vaker procesafspraken, met name in ingewikkelde drugszaken die langlopend zijn en voor de verdediging kansen bieden op strafvermindering, als er uitgebreid verweer wordt gevoerd. Dat soort zaken kunnen dan jaren voortduren. In dit geval schatte het Openbaar Ministerie dat er twee tot drie jaar aan procestijd is bespaard.
Rechtbanken en Openbaar Ministerie staan onder grote druk door een vloed aan strafzaken, met name grote drugszaken waarbij het bewijs komt van door de politie gekraakte chats.
Eerder melden
Cem Polat is de advocaat van de verdachte die uit Marokko was overgekomen. Hij is ingenomen met de uitspraak van de rechtbank: ‘Wat ik fijn vind, is dat de rechtbank de afspraken heeft gevolgd in die zin dat het niet plots hoger is en dat geeft zekerheid voor verdachten die vanuit het buitenland ook afspraken willen maken’.
Naar verwachting zullen er in de toekomst in veel meer zaken dit soort procesafspraken worden gemaakt. Verdachten die een sterke vermindering van celstraf tegemoet kunnen zien, en voortvluchtig zijn, zullen zich dan waarschijnlijk eerder melden.
Het Openbaar Ministerie denkt dat dit soort afspraken bij verdachten tot een grotere acceptatie van de uitkomst van het strafproces zal leiden.