Opnieuw zijn verdachten van invoer van cocaïne en grootschalig witwassen door een rechtbank voorlopig op vrije voeten gesteld. De Rotterdamse rechtbank vindt dat het te onzeker is hoe lang de behandeling zal gaan duren, en heeft pas volgend jaar plaats voor inhoudelijke behandeling van de negen mannen. Door het kraken door de politie van encryptiediensten als Sky ECC is er in Nederland een vloed aan drugszaken waardoor de capaciteit in de rechtbanken onder druk staat.

(beeld uit archief)

Door @Wim van de Pol

Het is een doorsnee Sky-zaak, 26Matlock, van het landelijk parket, één van een lange rij. Weer één die is voortgekomen uit een inbeslagname van een grote som geld. Door de hacks op EncroChat en Sky ECC heeft de politie vele geldtransporten van de weg kunnen halen.

Doorrechercheren, en vlooien in de miljoenen leesbaar gemaakte chats bracht vervolgens een groepje mannen in beeld die berichten uitwisselden over het invoeren van cocaïne, het witwassen (vervoeren) van miljoenen euro’s en het distribueren van losse blokken cocaïne (van een kilo) naar afnemers.

Antwerpen

De recherche maakte uit de chats onder meer op dat er in 2020, in de maanden februari en maart, 204 kilo cocaïne is geïmporteerd vanuit de haven van Antwerpen naar Nederland, en waarschijnlijk nog meer. De verdenkingen zijn invoer van cocaïne, voorhanden hebben van cocaïne, witwassen en lidmaatschap van een criminele organisatie. Ook zijn er enkele vuurwapens gevonden.

De mannen vormden kennelijk een ploegje dat voor anderen drugs en geld transporteerde. Enkele personen die hen via chats van Sky aanstuurden zijn voortvluchtig, en verblijven mogelijk in het buitenland. Maar ook die voortvluchtigen zijn maximaal middenkader in het grote verband van de cocaïnehandel, of ze de eigenaren waren van de blokken cocaïne is sterk de vraag. De verdachten die nu terechtstaan in Rotterdam lijken duidelijk de lagere regionen in een netwerk te zijn geweest.

De straffen van de jonge Amsterdammers die (gezien de chats) een paar duizend euro per maand hebben verdiend, zouden kunnen uitkomen op enkele jaren cel. Ze zaten tot nu toe ruim zes maanden vast.

Onzeker

Of de negen mannen inderdaad enkele jaren celstraf gaan krijgen, en vooral wanneer, is nog onzeker, zo bleek op de zitting afgelopen donderdag. Er is sprake van dat er procesafspraken zullen komen tussen Openbaar Ministerie en advocaten, zodat de zaak snel kan worden afgehandeld. Het Openbaar Ministerie, dat zich donderdag verzette tegen schorsing van de voorlopige hechtenis, zei in principe open te staan voor onderhandelingen hierover.

Tegencontacten

Als er geen afspraken komen dan kan de zaak nog aardig lang gaan voortslepen. De advocaten van de verdachten zullen dan willen gaan toetsen hoe sterk het bewijs is dat de chats inderdaad afkomstig zijn van de verdachten, en bijvoorbeeld “tegencontacten” willen horen als getuigen, personen die nu niet als verdachte terechtstaan. Dat kan veel tijd in beslag nemen.

Bovendien liet de rechtbank weten voor een inhoudelijke behandeling pas tijd te hebben ‘in het eerste kwartaal’ van 2024, maar ook dat is onzeker.

High impact crimes

‘Dan zitten onze cliënten nog zeker anderhalf jaar in voorlopige hechtenis’, hadden advocaten Willem van Vliet en Cem Polat betoogd. ‘Er is teveel onzekerheid om ze langer vast te houden.’ Ze wezen er verder op dat er bij de verdachten geen vluchtgevaar te vrezen is.

Daar was de rechtbank het mee eens, maar de rechtbank vond wel dat de drugshandel ernstig genoeg was. Aan de andere kant oordeelde ook de rechtbank dat er teveel onzekerheid bestaat over de duur van de behandeling en schorste daarom de voorlopige hechtenis.

Advocaat Willem van Vliet: ‘Deze rechtbank zit net als de meeste andere rechtbanken in Nederland met capaciteitsgebrek. Rechtbanken lijken er rekening mee te houden dat door al dit soort drugszaken de snelle behandeling van de zogenoemde “high impact crimes” zoals overvallen en zedendelicten in het geding komt.’

Zwolle

Rechtbanken zetten de laatste jaren steeds vaker verdachten van drugshandel tot aan de zitting op vrije voeten. In februari kwamen zelfs verdachten van de invoer van 7,9 ton cocaïne onder voorwaarden vrij.

Afgelopen week besloot de rechtbank in Zwolle de twee hoofdverdachten van een enorme drugszaak onder elektronisch toezicht op vrije voeten te stellen.