Onderzoekers: ‘Wet aanpak motorclubs schiet tekort’

Leden van verboden motorclubs kunnen gewoon een nieuwe club oprichten en gemeenten kunnen clubleden niet dwingen hun hesje uit te trekken. Dat blijkt uit onderzoek van de Rijksuniversiteit Groningen (RUG), in opdracht van Politie en Wetenschap, naar de bestrijding van zogenaamde outlaw motorcycle gangs (OMG’s), die zich schuldig zouden maken aan het faciliteren van zware misdaad.

Gevolgen beperkt

Volgens de NOS stellen de onderzoekers dat de wet nu tekortschiet, waardoor de gevolgen van een motorclubverbod minimaal blijven. Volgens het onderzoek heeft Nederland verzuimd in de wet vast te leggen wat de exacte gevolgen moeten zijn van een verbod. Zo is in Duitsland wettelijk bepaald dat leden van verboden clubs per direct geen clubkleding meer mogen dragen en geen vervangende organisatie mogen oprichten. In Nederland staat dat niet expliciet in de wet. Onderzoeker Joep Koornstra zegt tegen de NOS: ‘Wij vinden dat de gevolgen uitdrukkelijk in de wet moeten worden vastgelegd. Nu ben je afhankelijk van hoe de rechter zo’n clubverbod interpreteert. Het is dus afwachten wat de hoogste rechter allemaal onder een verbod vindt vallen.’

Nieuwe clubs

Ook kunnen leden van een verboden motorclub nu nog een nieuwe club oprichten. ‘Het OM is stellig van mening dat dat niet mag, maar het staat nog niet in de wet. Als de nieuwe club afstand neemt van het handelen van de oude club, dan valt dat niet onder het verbod.’ Voorbeelden hiervan zijn de recent opgerichte motorclub Darahbaru in Enschede, waar ook voormalig leden van Satudarah Eastside zich bij hebben aangesloten. Dat gebeurde nadat Satudarah door de rechter verboden was. Er komt geen nieuw clubhuis van Darahbaru, maar de gemeente volgt de ontwikkelingen nauwlettend. Ook het landelijke verbod op Bandidos zorgt voor mazen in de wet, aangezien losse chapters van de club mogen blijven bestaan en het OM tegen die afdelingen geen verzoekschrift voor een verbod heeft ingediend. (Tekst loopt door onder de advertenties).

Full colourverbod

Er ligt een wetsvoorstel waarin staat dat bestuurders van een verboden club geen nieuwe mogen oprichten. ‘Dat is een stap in de goede richting’, zegt onderzoeker Koornstra. Volgens het onderzoek van RUG mogen gemeenten OMG-leden niet verbieden in hun hesje in de kroeg te komen of over straat te gaan, zolang het verbod niet definitief vaststaat. Toch hebben onder andere Tilburg, Den Bosch en Zwijndrecht een full colourverbod ingesteld. ‘Zo’n kledingvoorschrift is in strijd met de grondwet’, aldus Koornstra. ‘Je mag zelf weten hoe je je kleedt. De lokale regelgever mag daar niet aan tornen, hoe vervelend sommigen dat ook vinden.’

Nieuw hesje, nieuwe naam

De politie stelde eerder al vast dat nieuwkomers in het gat springen dat is ontstaan door de harde aanpak, zoals clubverboden en veroordelingen van mc-kopstukken. Ze nemen een nieuw hesje en een nieuwe naam. Bovendien bijven ze veel meer onder de radar, werken zonder clubhuizen en zonder veel uiterlijk vertoon.

Geen definitieve uitspraak

Tot nu toe zijn twee OMG’s (deels) verboden door de rechtbank en het gerechtshof: Satudarah en Bandidos, maar op dit moment is nog geen enkele rechterlijke uitspraak definitief. Zo is Bandidos helemaal verboden door de rechtbank, daarna is dat deels teruggedraaid door het gerechtshof. De zaak moet nog dienen bij de Hoge Raad. Satudarah is helemaal verboden door de rechtbank. Half april buigt het gerechtshof zich over de zaak. Voor de Hells Angels is een totaalverbod gevraagd, maar er is nog geen uitspraak van de rechtbank. Hetzelfde geldt voor No Surrender.