De aanslagen rond fruitbedrijf De Groot in Hedel maakten de afgelopen drie jaar tientallen volkomen onschuldige personen slachtoffer van een serie aanslagen op hun woning. Het waren mensen met een link met het fruitbedrijf. Het boek over de affaire – De Hedelse Afpersingszaak – van FTM-journalist Yelle Tieleman (voorheen AD) is een triest stemmende kroniek. Triest, door het leed van de slachtoffers, en vanwege het kennelijke gemak waarmee heel jonge daders zijn verleid aanslagen te plegen met explosieven, brandstichting, en vuurwapens.
(Beeld Omroep Gelderland)
Ecuador
De hoofdverdachte is veroordeeld, net als tientallen andere verdachten. Vorige maand kreeg nog een laatste verdachte een celstraf van twee jaar.
De enige betrokkenheid van de slachtoffers was de pech te werken (of te hebben gewerkt) bij een bedrijf dat per container vruchten importeert uit landen als Ecuador en Costa Rica. Smokkelaars sturen regelmatig pakketten cocaïne in die containers mee. In het geval van de Hedelse zaak kwam daar nog bij dat er een personeelslijst van het fruitbedrijf was uitgelekt naar het criminele milieu.
Doodsangsten
Het boek schildert de doodsangsten die volledig onschuldige mensen in de Bommelerwaard doorstonden. Zoals het lot van twee broers die maar net aan de dood konden ontsnappen na een aanslag met een brandbom op hun vrijstaande woning. Eén van hen raakte gewond en moest naar het ziekenhuis nadat hij, op de vlucht voor de vlammen, van de eerste verdieping naar beneden moest springen. Alle huisraad in hun woning, inclusief bijzondere platenverzameling, foto’s en andere dierbare voorwerpen, was verdwenen. Hun huis brandde volledig uit.
26 jaar
Hoofdverdachte Ali G. (38) kreeg in de rechtszaak over bedreigingen, afpersing, en aansturen van de aanslagen, van de rechtbank in Arnhem 19 jaar en 10 maanden cel, veel minder dan de 26 jaar cel die het Openbaar Ministerie had geëist.
De afpersingen en aanslagen begonnen in mei 2019. In diezelfde maand was er in het fruitbedrijf 400 kilo cocaïne gevonden en door de politie in beslag genomen.
400 kilo
Van wie die 400 kilo was heeft de politie niet kunnen vaststellen, en ook de research van het boek heeft dat niet aan het licht kunnen brengen. Voor de rechtbank maakte de herkomst van de coke niet uit: Ali G. had er in ieder geval zelf niets mee van doen. Hij was een afperser die van de gelegenheid gebruik maakte.
G. beschuldigde zelf personen binnen het bedrijf van betrokkenheid bij de smokkel van cocaïne. Daarvan is volgens de politie niets gebleken. Er zijn wel enige aanwijzingen voor, maar die zijn vaag en de sporen lopen dood.
Het is opmerkelijk dat juist het bedrijf De Groot slachtoffer werd van de gewelddadige campagne, terwijl vrijwel maandelijks cocaïne wordt gevonden bij bedrijven, waar het personeel steevast onverdacht blijft, en er geen aanslagen of bedreigingen volgen.
‘Oplichter’
De uitzondering van De Groot is wat betreft het Openbaar Ministerie allemaal op het conto van de geslepen Ali G. te schrijven, van huis uit een ‘oplichter’. De rechtbank achtte het bewezen dat Ali G. zelfs vanuit het huis van bewaring nog doorging met mensen benaderen en opdrachten geven voor het plegen van aanslagen.
Momenteel zit hij gevangen in de Extra Beveiligde Inrichting (EBI) in Vught in een zeer streng regime, dat ook contact met zijn gezin beperkt.
Justitie concludeert op basis van de tekst van een brief aan een vriend dat G. vanuit de inrichting een medeverdachte en diens familie bedreigde. Deze medeverdachte werd voor zijn aanhouding zwaar geïntimideerd en bedreigd door een undercoverteam van de politie dat zich voordeed als een groep zware criminelen die informatie van hem wilde hebben. Hij legde daarna op naam een verklaring af over onder meer Ali G..
De jongen was net als andere jonge verdachten in de zaak door beloftes van G. over veel geld verdienen en door intimidaties ertoe aangezet om deel te nemen aan de aanslagen op de woningen. Hij en zijn familie worden nu zwaar beveiligd.
In het boek staat veel over de persoonlijke achtergrond van de vaak jonge verdachten te lezen. Tieleman legt een relatie met de uithalers van cocaïne in de haven die bezwijken voor de verleiding of de druk. Hetzelfde proces speelt zich af bij de rekrutering van de jonge daders voor de golf van aanslagen op woningen in steeds meer plaatsen in Nederland.
Geen poging moord
Ali G. werd net als de andere verdachten vrijgesproken van poging moord en enkele dreigberichten aan directeur William de Groot worden uiteindelijk door de rechtbank niet aan hem toegerekend. Hierdoor is de straf voor G., net als voor andere verdachten, aanzienlijk lager uitgevallen dan de eis.
Juridisch is de zaak nog lang niet aan zijn eind. Bij het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden dient in de zaak tegen een hele reeks verdachten het hoger beroep.