Wraking in belangrijke eerste “EncroChat-zaak”

In een grote rechtszaak in Rotterdam over de invoer in Nederland van duizenden kilo’s cocaïne tegen 15 verdachten is de rechtbank dinsdagmiddag gewraakt. De rechtbank oordeelde maandag, voordat de inhoudelijke behandeling is begonnen, al op voorhand de rechtmatigheid van de zogenoemde EncroChat-gesprekken goed. Die chats zijn in deze zaak, maar ook in vele andere lopende rechtszaken, cruciaal in het bewijs. De 26Flamenco-zaak is de eerste grote zaak waar een rechtbank zich moest uitlaten over de hack door de politie van pgp-systeem EncroChat.

Door @Wim van de Pol

In de megazaak 26Flamenco zijn onderschepte en ontsleutelde chats van EncroChat-gebruikers het enige directe bewijs. Maandag concludeerde de rechtbank in een tussenvonnis na een voorbereidende zitting van vorige week dat:

de EncroChat-informatie in de zaak Flamenco rechtmatig is verkregen.

Dat is opmerkelijk omdat er in het dossier nog bijna niets inhoudelijks over de hack door de politie in Frankrijk en over de verwerking en de selectie van die informatie bekend is. De rechtbank gaat uitsluitend uit van stukken die officieren van justitie hebben opgesteld en een machtiging door een rechter-commissaris. Toetsing van de informatie en van de rechtmatigheid is met de beslissing verder uitgesloten.

Advocaat Van Stratum tegen Crimesite:

Het is een onbegrijpelijke beslissing dat de rechters zich op voorhand, zonder nader voorbehoud, in de zaken van alle vijftien verdachten gewoon expliciet en ondubbelzinnig hebben uitgelaten over de rechtmatigheid van de verwerking en de verkrijging van de Encro-chats, over de koningin van het bewijs. Terwijl we daarover nog helemaal geen volledig dossier hebben gekregen.

Securitas

“26Flamenco” is een zeer groot onderzoek naar jarenlange invoer van zeker 4.000 kilo cocaïne. In het onderzoek is sprake van aanwijzingen van vergaande corruptie bij het beveiligingsbedrijf Securitas waarvan medewerkers tot op ‘managementniveau’ corrupt zouden zijn. In de zomer van 2020 werden twee beveiligers van Securitas in de haven van Rotterdam gearresteerd. In die zaak is de hoofdverdachte Eril A. voortvluchtig. Hij zou beveiligers hebben aangestuurd tijdens tientallen coketransporten in de haven.

Kraken

De doorbraak in het onderzoek kwam doordat de politie erin slaagde de servers en de pgp-berichten van EncroChat te kraken. Dat gebeurde door een hack van specialisten van de politie in Frankrijk, in een zeer groot internationaal samenwerkingsproject, in Nederland 26Lemont geheten. Maar hoe precies dit ging, of de informatie betrouwbaar moet worden geacht, en of de operatie rechtmatig was, dat hebben advocaten en rechtbank nog niet kunnen toetsen. Toch vindt de rechtbank nu al dat het allemaal in orde is.

Nadere stukken toevoegen en het horen van getuigen is volgens de rechtbank niet noodzakelijk. (tekst gaat verder onder reclame)

Franse onderzoek

Andy Kraag

De advocaten vroegen aan de rechtbank om gegevens uit het onderzoek 26Lemont naar het onderzoek 26Flamenco: namelijk overeenkomst tussen de politiediensten die ten grondslag ligt aan het onderzoek 26Lemont en de Franse tegenhanger ervan, en een aantal Franse dossierstukken uit dat (Franse) onderzoek. Ook wilden ze de originele processen-verbaal en de beslissingen van de onderzoeksrechter in de Franse taal, waarvan eerder al een vertaling door de Nederlandse politie werd gevoegd.

 

Ook willen ze de zaaksofficieren van justitie van het onderzoek 26Lemont als getuigen horen, en ook twee politiemensen, Andy Kraag, Hoofd Landelijke Recherche en iemand van het Team High Tech Crime.

Van Stratum:

Door uitgebreide expliciete onbegrijpelijke rechtsoordelen te geven over de integriteit van de opsporing en de rechtmatigheid van Encrochats op basis van een onvolledig dossier, marcheert de rechtbank op ontoelaatbare wijze voor de muziek uit. De verdachten zitten op basis van het bewijs in voorlopige hechtenis. De rechtbank heeft zo het eindoordeel in feite al gegeven en het bewijs al in orde bevonden. Een verdediging heeft verder geen zin.

Volgens Van Stratum wekte de rechtbank hiermee meer dan alleen de schijn van partijdigheid.

Het vonnis van de Rotterdamse rechtbank kan van groot belang zijn omdat ook bij andere rechtbanken dezelfde kwestie over de Encro-chats speelt. Dit is de eerste rechtelijke uitspraak erover.

Zie ook:

NFI kraakte ook fysieke telefoons van EncroChat