De naam van de mysterieuze officier van justitie moest geheim blijven. Hij bezocht vorige week de conferentie over regulering van drugs bij de Nationale Politie. Als journalist had ik een uitnodiging gekregen op voorwaarde dat ik geen informatie zou publiceren over de andere bezoekers. De aanwezigheid van de officier is hoe dan ook pikant in de wolk van publiciteit van de afgelopen weken over de Nederlandse drugsdiscussie.
Door @Wim van de Pol
Het publiekelijk nadenken over het drugsbeleid in Nederland lijkt werkelijk een beetje te ontkiemen.
Niet alleen LEAP, een internationale club politiemensen die wil dat het drugsbeleid op de helling gaat, organiseerde een conferentie. De burgemeester van Amsterdam deed hetzelfde, en schreef een stuk in de Britse The Guardian.
NRC nam deze week het drugsbeleid van de minister van Justitie onder de loep, net als John van den Heuvel in De Telegraaf. En de partijleider van de ChristenUnie kreeg airplay (zie onder) voor een nationale campagne tegen, wat ze noemt, ‘normaliseren’ van drugsgebruik. D66 pleit vandaag voor legalisering van drugs.
Positief, de publiciteit toont aan dat eindelijk breed lijkt te zijn ingedaald dat er iets aan de hand is met het drugsbeleid.
Mooiste wapenfeiten
De mooiste wapenfeiten stonden weer eens in de krant van wakker Nederland. John van den Heuvel tikte een commissaris van de Nationale Politie op de vingers. De man had gewaarschuwd voor ondergraven van de democratie als gevolg van drugsbestrijding.
Maar De Telegraaf bood toch ook de voorzitter van LEAP een halve pagina. De opinie van politiewetenschapper Pieter Tops stond er tegenover.
Tops is de uitvinder (en de uitbater) van het begrip “ondermijning”, een gevaar waar de rijksoverheid zijn burgers nu al jaren voor waarschuwt, maar waarvan niemand precies blijkt te weten wat het is.
79ste verjaardag
Opvallend aan het betoog van Tops was de grote nadruk die hij legde op de noodzaak tot keiharde bestrijding van drugs. Hij lijkt van mening te zijn dat deze bestrijding pas echt begonnen is sinds hij een tiental jaren geleden (in samenwerking met de Volkskrant) Nederland begon te overspoelen met de boodschap dat zo ongeveer heel Amsterdam en iedere woonwijk in Brabant “ondermijnd”, of in ieder geval zo rot als een mispel is.
In het geval van cocaïne is keiharde bestrijding al voor de geboorte van Tops begonnen, zo is hier te lezen. Dit jaar beleven we de 79ste verjaardag van de war on cocaine, en de wereldproductie is almaar groeiende. Internationale deskundigen wachten gespannen op de game changer: het moment dat de bevolking van China een paar tiende procent van per jaar meer gaat snuiven.
De cocaïne-euro’s zullen door de dampkring spuiten.
Dooddoeners en drogredenen
Ook positief aan de publiciteit van de afgelopen weken is dat de feiten over de drugsbestrijding nog maar eens over het voetlicht komen.
Repressie helpt niet, het veroorzaakt juist extra dodelijke slachtoffers, en de effectiviteit van de vele miljarden die Nederland er tegenaan heeft gegooid, is helemaal niet meetbaar.
Negatief aan de recente ophef in de media over het drugsbeleid is de zoveelste hersenspoeling met dooddoeners en drogredenen.
De wetenschapper Pieter Tops kwam in De Telegraaf met de belangrijkste. Cocaïne legaliseren?
De illegale markt zal er niet mee verdwijnen. Wie voor regulering is, laadt de dure plicht op zich om de criminaliteit stevig te bestrijden.
Hier speelt de oude truc: leg voorstanders van regulering iets in de mond wat ze niet zeggen, en ga dan dat argument te lijf.
11- en 15-jarigen
Zomaar legaliseren is nu juist niet het punt dat ter discussie staat.
Het gaat er juist niet om van de ene op de andere dag te stoppen met de recherche op internationale drugshandel. En al helemaal niet om te stoppen met beleid om te voorkomen dat, zoals deze week, 11- en 15-jarigen betrokken raken bij het plaatsen van explosieven voor drugshandelaren.
Misschien kunnen er paar van die miljarden naar hulp voor kansarme jongeren en naar preventie?
Nadenken over alternatieven, en mogelijke regulering, dat ligt wel op tafel.
Op rood
De kern is dat er iets aan de hand is, en dat Nederland en België ernstig risico lopen.
Door de war on cocaïne zijn er processen gaande die eerder de democratie in landen als Mexico, Colombia en Ecuador aan het wankelen hebben gebracht.
Seinen staan op rood. De glamoureuze machinist Dilan Yesilgöz geeft in de hogesnelheidstrein telkens gas op de lolly. Nog hardere, nog intensievere, nog duurdere, en nog meer privacy inperkende bestrijding. Yesilgöz gaat snoeihard, maar ze komt niet waar ze wezen wil.
Het heeft allemaal nooit geholpen, en de trein gaat crashen.
Nog ernstiger corruptie ligt op de loer, net als nog ernstiger ontwrichting van het bestaan van een deel van de Nederlandse jongeren, en misschien nog wel gevoeliger geweld dan de moord op Peter R. de Vries
Levensgevaarlijk
Helaas: op het ministerie van Justitie en Veiligheid wordt wetenschappelijk bewijs door ‘vrijwel niemand’ benut, zo bleek uit onderzoek van de Universiteit Twente in opdracht van het departement (zie ook hier). Het zit namelijk volgens die onderzoekers zo:
Politieke dynamiek verhindert het gebruik van kennis.
En zo rollen we voort.
Nederland zand in de ogen strooien door te pleiten voor niet werkende pr-campagnes als die in Rotterdam, en tegen ‘normalisering’ van drugsgebruik. Het is wetenschappelijk aangetoond dat dit soort campagnes niet werken.
Partijleider van de @christenunie @mirjambikker pleit voor een landelijke drugscampagne. Ze uit kritiek op de Amsterdamse burgemeester Femke Halsema, die drugs meer wil legaliseren. “Je moet drugs niet normaliseren. Dan maak je het criminelen nog makkelijker.” #WNL pic.twitter.com/OVzpqlKTcC
— WNL Vandaag (@WNLVandaag) February 7, 2024
Het soort naïviteit waar dit soort ideeën uit voortkomen is levensgevaarlijk. Over de bestrijding en het gevaar van het virus van wereldwijde cocaïnehandel moet serieus worden nagedacht.
Eerlijke discussie
Nederland is toe aan een eerlijke en brede discussie: wat willen we met drugs?
Om daarover te kunnen spreken – en om vooruit te komen – moet eerst alle onzin en alle wensdenken van de koene – zogenaamde – bestrijders worden weggefilterd.
De zeer prominente officier van justitie was als een van de weinige leden van het Openbaar Ministerie aanwezig op het drugscongres bij de Nationale Politie. Benieuwd wat hij er van vindt.
Zie ook:
Scheurtjes in het politie-bastion van keiharde drugsbestrijding
Naïeve Rotterdamse campagne gevaarlijke onderschatting cocaïnehandel (COLUMN)