De rechtbank in Haarlem heeft maandag zes mannen veroordeeld tot celstraffen tussen de 20 en 29 jaar voor een reeks gewelddadige overvallen in Noord-Holland en Gelderland. Bewoners werden bij de overvallen tussen augustus 2020 en juli 2021 met vuurwapens bedreigd, mishandeld en beschoten. Daarbij raakten twee bewoners zwaargewond en werd de 72-jarige Sjaak Groot Berkhout doodgeschoten. Glenn V. (31) uit Noord-Scharwoude krijgt met ruim 29 jaar de hoogste straf, tegen hem was levenslang geëist.

Zwaar geweld

Tussen augustus 2020 en juli 2021 vond een reeks van zes nachtelijke woningovervallen en een overval op een tankstation plaats. De meeste overvallen waren in de regio West-Friesland. Eén overval vond plaats in Dreumel (Gelderland). Bij de overvallen is veel geweld gebruikt. Bewoners zijn vastgebonden, geslagen en geschopt, aan de haren het bed uitgetrokken of met een heet strijkijzer bewerkt. De overvallers hebben met vuurwapens gedreigd en hebben meerdere keren op bewoners geschoten.

Dodelijk slachtoffer

Bij een van de overvallen, in juni 2021 in Berkhout, werd de 72-jarige Sjaak Groot doodgeschoten. Bij overvallen in Avenhorn en Noord-Scharwoude raakten twee slachtoffers zwaargewond, onder meer door vuurwapengeweld. Bij een gewapende woningoverval in Heerhugowaard werden de bewoners mishandeld en vastgebonden. Er werd een heet strijkijzer op de schouder van één van hen gezet.

De politie zag overeenkomsten vanwege het extreme geweld, de gevolgde werkwijze en het vuurwapengebruik en heeft na onderzoek meerdere verdachten aangehouden voor betrokkenheid bij de overvallen.

Volop bewijs

De rechtbank vindt dat er wettig en overtuigend bewijs is voor betrokkenheid van de zes verdachten, in wisselende samenstelling, voor één of meer overvallen. Het bewijs volgt onder meer uit dna-materiaal dat is gevonden op het gebruikte vuurwapen en op andere voorwerpen, uit locatiegegevens van telefoons en vluchtauto’s en uit chatberichten tussen de verdachten onderling. Het bewijs volgt ook uit belastende verklaringen van personen uit de directe omgeving van de verdachten en uit verklaringen van (mede)verdachten zelf. Verder zijn verdachten herkend op camerabeelden.

Criminele organisatie

De rechtbank vindt dat in alle gevallen de betrokken verdachten zich schuldig hebben gemaakt aan (poging tot) diefstal met geweld. In de gevallen waarbij bewoners zijn beschoten en daardoor zwaargewond zijn geraakt of overleden, is bovendien sprake van (poging tot) doodslag, met de bedoeling om de diefstal te vergemakkelijken, de vlucht mogelijk te maken of zich te verzekeren van de buit. Tot slot is de rechtbank van oordeel dat vier verdachten planmatig hebben samengewerkt in de voorbereiding en uitvoering van een groot deel van de overvallen, zodat in die gevallen ook sprake is van lidmaatschap van een criminele organisatie.

De rechtbank:

‘De verdachten hebben zich schuldig gemaakt aan zeer ernstige strafbare feiten. Bij de overvallen is buitensporig veel geweld gebruikt. De verdachten hebben veel leed toegebracht aan slachtoffers en nabestaanden. De verdachten verdienen hiervoor langdurige gevangenisstraffen, waarbij de duur afhangt van de mate van betrokkenheid bij de overvallen.’

Lange celstraffen

De vier verdachten die een criminele organisatie vormden en aan de meeste overvallen hebben meegedaan, krijgen respectievelijk 29 jaar en 175 dagen, 27 jaar, 25 jaar en 20 jaar gevangenisstraf. De hoogste straf is voor Glenn V. die het dodelijk schot op bewoner Sjaak Groot (72) in Berkhout heeft gelost. Tegen hem had justitie levenslang geëist, maar dat vindt de rechtbank een te hoge straf omdat de verdachte er niet op uit was om iemand te doden en vanwege zijn persoonlijke omstandigheden.

Over die persoonlijke omstandigheden zegt de rechtbank in het vonnis:

‘De verdachte is nog relatief jong (nu 31 jaar), is opgegroeid in buitengewoon ongunstige omstandigheden en kampt met psychische problematiek. Behandelingen die tot dusverre door de verdachte zijn gevolgd of aan hem zijn opgelegd, hebben nog niet het gewenste effect gehad. En hoewel op dit moment door de deskundigen geen behandeling wordt geadviseerd, sluit de rechtbank niet uit dat er (in de toekomst) door de verdachte een behandeling kan worden gevolgd die zowel hem als de maatschappij zou baten in de zin van een lager risico op strafbaar gedrag.’

De andere twee verdachten waren bij (slechts) één overval betrokken, en krijgen respectievelijk 6,5 jaar en drie jaar plus negen maanden.

Daarnaast moeten de verdachten aan in totaal elf slachtoffers een schadevergoeding betalen van in totaal ruim 150.000 euro.

Zie ook:

Gewelddadige Noord-Hollandse ‘overvallenbende’ voor de rechter

Justitie looft beloningen uit in onderzoek dodelijke overvallers