‘Willem Endstra was een slimme man. Wat ik nooit heb begrepen is waarom is Endstra is doorgegaan met al dat geld aanpakken van die criminelen’, aldus Willem Holleeder tegen de rechtbank. ‘Ik adviseerde hem juist die mensen hun geld terug te geven.’
Door @Wim van de Pol
Voor de tweede dag kreeg Holleeder ruim de gelegenheid om in het openbaar aan de rechtbank zijn versie van de tragische geschiedenis over hem en zijn toenmalige vrienden Cor van Hout en Willem Endstra nader toe te lichten.
Holleeder had de rechtbank al verteld dat hij na de mislukte aanslag op Cor van Hout in 1996 aan de opdrachtgevers een miljoen betaalde en daarna voorzichtig toenadering tot diezelfde opdrachtgevers Sam Klepper en John Mieremet (foto rechts) zocht. Dat was in het begin geen pretje:
Ik vond het niet spannend, ik vond het eng. Ik moest voor in auto zitten. Je weet ook niet waar ze naar toe rijden, ze hadden me zo kunnen opruimen. Zaten ze achter mij, gewapend. Van hun kant was het ook kijken wat ik zou doen. Op een bepaald moment mag je achterin zitten. Hadden ze me een revolver gegeven waar de haan was afgevijld, hij kon dus niet schieten, dat zag ik later pas. Wilden ze kijken wat ik zou doen.
Mieremet schreef het op
Klepper en Mieremet wilden ook contact met Holleeder, vanwege zijn toegang tot Wim Endstra. De twee zouden volgens Holleeder (samen) in de jaren 1997 tot 2000 tussen de 35 en 50 miljoen gulden hebben belegd in onroerend goed bij Endstra, gezamenlijke investeringen in pakketten onroerend goed. Holleeder:
Dat werd bijgehouden, Mieremet schreef alles op. Aan het eind van de rit wist Endstra al niet meer wat hij gezegd had. Endstra deed maar wat. Hij kon veel uit zijn hoofd, maar opschrijven deed hij niet, want dat kon alleen maar gevonden worden. (…) Endstra gaf brochures mee van dingen waarin hij investeerde. Endstra zei wel makkelijk van daarin ben je mee, en daarin ook, maar dan was Endstra dat later vergeten. Maar Mieremet wist het nog wel. (…) Op bepaald moment sprak ik iemand die had hetzelfde project geïnvesteerd als waar Mieremet in had geïnvesteerd.
Terugbetalen
Holleeder zegt nu dat Endstra netjes alles had terug moeten betalen en dat hij erbij was dat ook Endstra’s vriend Mink Kok tegen Endstra zei dat hij moest gaan terugbetalen. Holleeder:
Het was niet te begrijpen. Hij kwam niet tot actie. Hij ging gewoon weer geld bijnemen. (…) Als hij geld aanpakte van een crimineel ging hij eerst even naar de juwelier, kocht hij klokkies voor al zijn vriendinnen. (…) Op een bepaald moment ben ik hem maar gaan beveiligen, zijn huis en zijn kantoor. Ik heb er vaak met hem over gesproken, dan zei hij: ja je hebt gelijk we gaan eraan werken.
Voor de gezelligheid
Tijdens de zitting gaven de drie rechters de indruk dat ze zich moeilijk konden voorstellen dat Endstra zijn zakenvriend Holleeder ook meenam (‘voor de gezelligheid’) naar etentjes met bovenwereldse zakenrelaties. Holleeder bleef natuurlijk een Heineken-ontvoerder.
Endstra was in de jaren negentig al wel een bepaald dubieuze zakenman, waar deze bovengrondse vastgoedrelaties kennelijk toch ook nog steeds mee omgingen. Anderzijds had Holleeder zijn Heineken-straf toch uitgezeten en was hij overigens niet verwikkeld in nieuwe strafzaken, zoals Cor van Hout dat wel was.
Zorgen
Na publicatie van het fatale Telegraaf-verhaal van Mieremet over Endstra als onderwereldbankier, in augustus 2002, was Endstra’s plan – zegt Holleeder – om eerst Mieremet te betalen, dan de relatie met de banken te bestellen en dan al die andere criminelen een klein beetje te geven.
Mijn bijdrage was dat ik bij die boeven langs kon gaan.
Endstra en Holleeder konden elkaar vanaf dat moment niet meer samen in het openbaar vertonen, gegeven de precaire relatie met de banken. Holleeder:
Ik kwam niet op kantoor. We maakten een vaste afspraak, bijvoorbeeld in Amsterdamse Bos, op vaste momenten in de week. We gingen nergens meer heen. Om de beeldvorming kon hij niet meer met mij op stap. (…) Het was spannend omdat hij zijn afspraken niet na kwam. Op zeker moment zei ik tegen mensen ga nu zelf maar met Endstra praten. Hij beloofde het wel maar hij deed het niet. Maar ja er was geen weg terug. We moesten er samen uit zien te komen.
De rechtbank wilde weten of hij zich geen zorgen over zijn eigen geld had gemaakt. Holleeder:
Ja natuurlijk. Ik heb vertrouwen in Endstra gehouden. De hoop dat het goed zou komen bleef ik houden, hij was een slimme man. Ik heb wel om mijn geld gevraagd, maar niet naar bedragen. Hij zat natuurlijk ook in de ellende. (…) Ik wist niet dat hij met de CIE sprak [op de achterbank].
Wat was de waarde van uw investering bij Endstra toen Endstra (in 2004) werd doodgeschoten, wilde een rechter weten:
Dat weet ik niet. De waarde in vastgoed gaat op en neer. Het ging er mij om dat ik in de bovenwereld terechtkwam. Ik heb er nooit een bedrag aan vastgemaakt, ik ben niet iemand die op de cijfers is, zoals Mieremet.
Wat dacht u toen hij dood was:
Toen hij dood was, dacht ik: het is klaar. Na één afspraak met Haico Endstra wist ik al dat het klaar was.
Wilden er geen mensen hun deel van de erfenis bij Haico Endstra halen, vroeg de voorzitter. Holleeder zei:
Ja, maar Haico belde meteen de politie. En dat werkte.
Vrijdag is er weer een hele dag verhoor van Willem Holleeder.
Zie de voorgaande berichten over de verhoren van Holleeder:
Hierom praat Holleeder over het Heineken-geld
Holleeder: ik had 8 miljoen bij Endstra ingelegd