Een man die enkele jaren geleden één van de belangrijkste spelers in de oorlog tegen de drugs was is nu voor een rechtbank in New York schuldig bevonden aan het verraden van zijn land en collega’s door het aannemen van miljoenen dollars aan steekpenningen van gewelddadige drugskartels die hij moest bestrijden. Na de uitspraak van de jury in het District Court in Brooklyn zal de rechter over enkele weken de straf bepalen voor Genaro García Luna. Het is voor het eerst dat een Mexicaanse top-politicus wordt veroordeeld voor internationale drugshandel.

Minister

García Luna was de minister voor Veiligheidszaken in Mexico onder toenmalig president Felipe Calderón. Voor die tijd was hij jarenlang hoofd van de Mexicaanse tegenhanger van de FBI, de federale opsporingsdienst. Onder zijn leiding in het kabinet coördineerde de regering van Calderón de strijd tegen het Sinaloa-kartel en Los Zetas, toen de machtigste criminele organisaties. Garcia Luna bleek op de loonlijst van het Sinaloa-kartel te hebben gestaan en miljoenen in zijn zak te hebben gestoken.

Vrouw en kinderen

Volgens verslaggevers in de zaal hoorde Garcia Luna kalm en onbewogen naar het oordeel van de jury, net als zijn vrouw en kinderen die ook in de zaal aanwezig waren.

Ondanks investeringen van vele miljarden dollars is de macht van het Sinaloa-kartel in Mexico ongebroken, net als die van het concurrerende CJNG. Daarnaast zijn er in uitgestrekte land nog nooit zoveel gewelddadige criminele organisaties actief geweest als nu.

García Luna is veroordeeld voor drugshandel, lidmaatschap van een criminele organisatie, witwassen en valsheid in geschrifte.

De federale aanklagers in de Verenigde Staten deponeerden eind 2019 een aanklacht tegen García Luna. Hij onderhandelde na zijn arrestatie enige tijd over een deal met justitie maar dat mislukte.

Deal

Het bewijs in de zaak komt van mannen die zelf bekend stonden om hun wrede en niets ontziende drugshandel maar inmiddels een deal hebben gesloten met de Amerikaanse justitie.

Sergio Villarreal Barragán “El Grande” was ooit politieagent die overstapte naar de georganiseerde misdaad. Hij getuigde dat García Luna begin jaren 2000 opdook in een pakhuis in de staat Chiapas, in het zuiden van Mexico. om zijn deel van een drugsdeal op te eisen: meer dan 14 miljoen dollar in contanten.

El Chapo

Een andere getuige die door de aanklagers was opgeroepen was Jesús Zambada García. Hij is de broer van de voortvluchtige Ismael Zambada García, die nu nog een leidende rol in het Sinaloa-netwerk zou spelen, en partner was van Joaquín Guzmán, alias El Chapo. Zambada herhaalde wat hij zei tijdens het proces tegen Guzmán en getuigde dat hij persoonlijk miljoenen dollars in twee sporttassen stopte die werden afgeleverd bij García Luna in het Champs Elysées-restaurant in Mexico-Stad. Dat was kort nadat hij minister was geworden.

Een voormalig procureur-generaal van de Mexicaanse staat Nayarit getuige dat hem was verteld door de gouverneur van de staat dat deze een ontmoeting had bijgewoond met Calderón en García Luna waarin ze hem beiden instructies gaven om El Chapo Guzmán te helpen, die op dat moment in een interne machtsstrijd verwikkeld was.

Pijnlijk

Pijnlijk voor de Amerikaanse autoriteiten is dat García Luna ook jarenlang heeft samengewerkt met Amerikaanse drugsbestrijders van de DEA, maar ook overlegde met toenmalig ministers als Eric Holder en Hillary Clinton. De Amerikanen zagen García Luna als een van hun voornaamste bondgenoten.

García Luna zette zijn relaties voort met Amerikaanse inlichtingen- en wetshandhavingsfunctionarissen nadat hij in 2012 Mexico had verlaten en naar Miami was verhuisd. Daar runde hij een particulier beveiligingsbedrijf dat gespecialiseerd was in Mexicaanse zaken, waarbij hij ook gebruik maakte van zijn enorme Mexicaanse netwerk.

In het proces zijn ook namen van andere hooggeplaatste Mexicaanse ambtenaren en politici gevallen. Het is nog sterk de vraag of de Amerikaanse justitie actie tegen deze figuren gaat ondernemen. Recent mislukte de zaak tegen de voormalige Mexicaanse minister van Defensie, en generaal, Salvador Cienfuegos. Onder zware druk vanuit Mexico werd de zaak geseponeerd en Cienfuegos werd teruggestuurd naar Mexico, waar hij zijn normale leven weer oppakte. Een naaste medewerker van García Luna wordt wel vervolgd, voor onder meer martelingen.