In Mexico is de in de Verenigde Staten van betrokkenheid bij cocaïnehandel verdachte generaal Salvador Cienfuegos ontslagen van rechtsvervolging, zijn zaak werd door het Openbaar Ministerie geseponeerd. Eerder werd de oud-minister van Defensie in Los Angeles op het vliegveld aangehouden en in bewaring gesteld voor betrokkenheid bij grootschalige drugshandel. Na protest van Mexico zetten de autoriteiten hem weer op vrije voeten en kon hij terugkeren naar Mexico.
Bom
De conclusie van justitie in Mexico is dat Cienfuegos zonder voldoende bewijs in de Verenigde Staten was vervolgd. De onderzoekers stelden dat de Amerikanen ‘niet professioneel’ hadden gehandeld en zelfs aantijgingen tegen de generaal hadden ‘verzonnen’. In reactie trekt president Andrés Manuel López Obrador nu de integriteit van de VS in twijfel.
Het nieuws over de arrestatie van Cienfuegos kreeg in Mexico veel publiciteit en sloeg in als een bom. Het leidde tot woedende reacties, met name uit militaire hoek. Cienfuegos was in Mexico minister van Defensie onder de vorige president, die in Mexico overigens verdachte is in een groot corruptie-onderzoek.
Gevoeligheden
De samenwerking in Mexico tussen de Amerikaanse Drug Enforcement Administration (DEA) en de Mexicaanse autoriteiten is per traditie getekend door gevoeligheden en nooit zo hecht geweest als die in (bijvoorbeeld) Colombia. De laatste jaren waren er echter successen, zoals de berechting in de VS van een oud-minister die verantwoordelijk was voor de bestrijding van de drugskartels, en de arrestatie en uitlevering van Joaquin “El Chapo” Guzmán.
Het eerherstel van Cienfuegos door het Mexicaanse Openbaar Ministerie, dat wordt gesteund door de Mexicaanse regering, is een ongekende vertrouwensbreuk tussen beide landen. De sfeer was al slecht doordat een paar weken geleden het Mexicaanse parlement een wet goedkeurde die de ruimte van Amerikaanse agenten om in Mexico te opereren inperkte.
De nieuwe regering van Joe Biden zal de samenwerking op het gebied van drugshandhaving opnieuw moeten opbouwen, concludeert bijvoorbeeld de New York Times.
Afhankelijk
In Mexico heeft president López Obrador ook zware kritiek gekregen op de vrijspraak van Cienfuegos. Hij wordt ervan beschuldigd te hebben toegegeven aan druk van de krijgsmacht.
De president is voor handhaving van de veiligheid en bestrijding van drugskartels afhankelijk van elementen uit de krijgsmacht die niet aan corruptie onderhevig zijn zoals de Mexicaanse mariniers en onderdelen van de landmacht. López Obrador wil de rol van de militairen in wetshandhaving nog vergroten.
Lokale politie, en zelfs de federale politie in Mexico, is vergaand geïnfiltreerd door criminele organisaties. Op het uitgestrekte platteland hebben drugskartels het vaak voor het zeggen, en daarom worden militairen ingezet om de wet te handhaven en drugshandelaars te bestrijden.