Waarom de geheime inhoud van de deal met Sonja belangrijk is

Sonja Holleeder incasseerde volgens de FIOD op zijn minst een kleine 3 miljoen euro aan vermogen van van haar doodgeschoten echtgenoot Cor van Hout. Dat was witwassen, aldus de FIOD. Sonja Holleeder sloot toen een deal van 1,1 miljoen waarvan de precieze inhoud verder onbekend is.

Door Wim van de Pol

Na dat afkopen bij justitie van een vervolging voor witwassen van 1,1 miljoen euro hield Sonja Holleeder van de 3 bijna 2 miljoen over, zo blijkt uit het boek Holleeders Onderwereld. Dat was geld uit de verkoop van een serie prostitutiepanden aan de Achterdam in Alkmaar.

Waarom nam Sonja het risico om haar broer daarna nog van moorden te beschuldigen? Waarom liet ze het er niet bij toen ze die 2 miljoen mocht houden? Was dat uit angst voor haar broer?

De precieze inhoud van de transactie met Sonja Holleeder is niet bekendgemaakt aan de rechtbank in de zaak van Willem Holleeder. Wel is duidelijk geworden dat niet alleen de strafzaak wegens witwassen tegen Sonja Holleeder is geseponeerd maar ook die tegen Astrid Holleeder en ook die tegen de personen waarvan de FIOD aannam dat die de prostitutiepanden van Cor van Hout hebben gekocht.

Er is niets bekend over een ontnemingsvordering op de ex-verdachten.

Gelogen

Advocaat Jos Rijser kent Astrid Holleeder goed omdat hij tot 2005 enige jaren met haar in een kantoor een advocatenpraktijk deelde. Vorig jaar zei Rijser in Het Parool dat Astrid Holleeder tegen de rechtbank heeft gelogen over haar relatie met haar broer Willem. Rijser stelde dat Astrid Holleeder hem altijd overduidelijk liet blijken dat zij ook in 2006 nog volledig aan Willems zijde stond. Volgens Rijser kon zij dit niet voorwenden met toneelspel – zoals zij nu zegt altijd te hebben gedaan. Rijser zegt zonder reserves dat Astrid hand- en spandiensten voor haar broer verrichtte.

Bedreigde getuige

Rijser heeft in meerdere zaken mensen bijgestaan die met de Staat hebben onderhandeld over het afleggen van verklaringen als bedreigde getuige of kroongetuige. Een voorbeeld is de zaak van Thomas van der Bijl, die in 2006 is doodgeschoten, volgens het Openbaar Ministerie in opdracht van Willem Holleeder.

In het boek Holleeders Onderwereld staan de omstandigheden beschreven waaronder Astrid en Sonja Holleeder ertoe kwamen om als bedreigde getuige tegen hun broer op te gaan treden. Zij zeggen zelf dat ze hiermee een groot risico liepen (en lopen) omdat Holleeder hen uit de weg zou willen ruimen.

In de zomer van 2016 weigerden de zussen plotseling nog langer iets te verklaren.

Waarom dat was bleef onbekend, net als de reden waarom ze na zeven maanden onderhandelen met justitie later toch weer wél wilden getuigen. De vraag kwam op of er misschien toen extra toezeggingen aan Sonja en Astrid Holleeder zijn gedaan. (tekst gaat verder onder reclame)

Side letter

In reactie op het boek Holleeders Onderwereld zegt advocaat Jos Rijser desgevraagd dat hij het in zijn praktijk meemaakte dat een officier van justitie aan een getuige in het geheim extra toezeggingen wilde doen, in een soort side letter. Rijser:

Ik heb een ervaring met een geval waarin een officier van justitie bereid was om desnoods te werken met een geheime side letter waarin nadere voorwaarden waren opgenomen. Ik kan niet zeggen wanneer dat was en ook niet wie er betrokken waren.

Die side letter kwam er uiteindelijk niet. Waarom niet?

Die kwam er niet omdat het niet meer nodig was. Maar later bleek mij dat die getuige een tijdje later nog steeds dacht dat die side letter er toch was. Hij had dat verteld aan zijn runners van de inlichtingendienst van de politie. Via hen is dat verhaal van die side letter toen terechtgekomen bij de top van Openbaar Ministerie. Een hoofdofficier heeft toen die betrokken officier van justitie hierop aangesproken met de mededeling dat dit echt niet door de beugel kon.

Wie was met het idee gekomen om geheime afspraken buiten de toezichtscommissie om te maken?

Dat idee kwam van de betrokken officier van justitie. Het kwam op mij over alsof het voor die officier een niet ongebruikelijk werkwijze was en dat het niet de eerste keer was dat dit zou gebeuren.

Uitgaande van die kennis, hoe kijkt u nu aan tegen de gang van zaken rond de getuigenverklaringen van Sonja en Astrid Holleeder?

Ik wil in het geval van de dames Holleeder niet uitsluiten dat er zo’n side letter op tafel is gekomen waarin nadere toezeggingen zijn gedaan door het Openbaar Ministerie. Ik kan mij niet voorstellen dat ze alleen om die transactie van Sonja te kunnen sluiten verklaringen zijn gaan afleggen. Sonja had ook alleen de transactie kunnen sluiten, de rest van het geld kon ze houden. Waarom is dat niet gebeurd? Ik heb het idee dat ze niet vrijwillig zijn gaan verklaren. En dat er nadere geheime afspraken zijn gemaakt.

Dan zouden ze onder druk van het Openbaar Ministerie zijn gaan verklaren tegen hun broer?

Ik lees in Holleeders Onderwereld dat de FIOD vaststelde dat er zeker drie miljoen van de erfenis van Cor van Hout is witgewassen en aan Sonja Holleeder is betaald. Sonja Holleeder heeft 1,1 miljoen betaald. Door nu de zaken in het witwasonderzoek tegen alle verdachten te seponeren heeft het Openbaar Ministerie dus twee miljoen aan ontnemingsvordering laten lopen. Ze geven gewoon twee miljoen euro weg? Zoiets doet het Openbaar Ministerie nooit. Er moet iets tegenover hebben gestaan voor de Staat: de verklaringen tegen Holleeder.

De advocaten van Willem Holleeder hebben voor de rechtbank niet betoogd dat Sonja (en Astrid) in ruil voor het behouden van het grootste deel van de witgewassen erfenis van Cor van Hout (2 miljoen euro) verklaringen tegen Holleeder zijn gaan afleggen.

Willem Holleeder zelf heeft dat wel beweerd. Volgens hem zijn de zussen hem van moorden gaan beschuldigen, en hebben ze hem neergezet als een demonische figuur, om het Heineken-geld van Cor van Hout voor hen zelf veilig te stellen.