Het verzoek van de ernstig invalide Ronald van Essen om een openbaar getuigenverhoor te bevelen is door het gerechtshof Amsterdam in hoger beroep afgewezen. Dat verhoor had moeten gaan over miljoenen die hij van de erven van de criminele vastgoedinvesteerder Willem Endstra tegoed zegt te hebben.
Contant geld
Van Essen diende het verzoek in ter voorbereiding van een civiele zaak tegen de erfgenamen van Endstra. De rechtbank Amsterdam wees dat verzoek op 26 oktober 2017 ook al af.
Van E. stelt dat hij tussen 1984 en 1999 grote bedragen in contant geld aan Willem Endstra heeft toevertrouwd en naderhand herhaaldelijk tevergeefs heeft opgeëist. Met Kerst 1999 is een moordaanslag op hem gepleegd. Ook wil Van Essen met een voorlopig getuigenverhoor bewijsverzamelen tegen Haico Endstra, de broer van Willem Endstra, omdat hij vermoedt dat deze broer betrokken is geweest bij de moordaanslag.
Geen inzicht in herkomst kapitaal
Het hof vindt aannemelijk dat het zeer aanzienlijke kapitaal dat Van E. aan Willem Endstra stelt te hebben verschaft, in ieder geval in overwegende mate bestond uit opbrengsten uit misdrijven, met name uit xtc-handel. Niet uitgesloten is dat het kapitaal deels wel een rechtmatige herkomst heeft gehad, maar Van Essen heeft het hof daarin geen inzicht verschaft, vindt het hof.
In strijd met openbare orde
Ook is volgens het hof aannemelijk dat Van Essen zijn winst heeft ondergebracht bij Willem Endstra wegens, zoals Van Essen dat zelf noemt, diens reputatie als ‘bankier en vermogensbeheerder van de onderwereld’ en met het doel om het geld uit het zicht van politie, justitie en de Belastingdienst te houden. Van Essen heeft bovendien jarenlang toegelaten dat Willem Endstra de gelden op eigen naam of op naam van zijn vennootschappen heeft geïnvesteerd zonder dat deze gelden nog op enigerlei wijze aan Van Essen gekoppeld konden worden.
Het hof concludeert dat Van Essen de betrokken gelden bij Willem Endstra heeft gestald om te voorkomen dat hij ter zake daarvan voorwerp van strafrechtelijk onderzoek zou worden en dat over die gelden belasting zou worden geheven.
Misbruik
Van Essen heeft volgens het hof dan ook geen rechtens te respecteren belang bij zijn verzoek, dat strijdig is met de openbare orde. De rechtspraak is immers niet bestemd voor de afwikkeling van geschillen over transacties met dergelijke criminele gelden of voor het faciliteren van criminele praktijken, waaronder ook het doelbewust vermijden van belastingheffing. Van Essen maakt met zijn verzoek in zoverre misbruik van recht.
Moordaanslag onvoldoende onderbouwd
Het hof vindt dat Van Essen voor zijn vermoeden dat de broer van Endstra betrokken zou zijn geweest bij de aanslag op zijn leven ook in hoger beroep onvoldoende naar voren heeft gebracht. Ook heeft Van Essen niet duidelijk gemaakt wat hij nu concreet wil bewijzen. Hoe het horen van de – zestien – opgevoerde getuigen aan bewijslevering zou kunnen bijdragen, heeft hij evenmin toegelicht.
Het staat Van Essen nu vrij om in een (civiele) bodemprocedure alsnog schade op de erven Endstra te verhalen. Een voorlopig getuigenverhoor is alleen bedoeld voor een partij die wil inschatten of zij in een eventuele bodemprocedure iets kan bewijzen of als die wil voorkomen dat bewijs verloren gaat.
Zie:
Het arrest.
Oud-drugshandelaar strijdt door tegen Endstra
Rechtbank wijst getuigenverhoor Endstra-zaak af (UPDATE)
Niemand mag de Endstra-administratie zien
Hoe het OM Willem Endstra nooit vervolgde (#4 VIDEO)
Claim bij de erven van Willem Endstra (#3)