Over het politiedrama “IRT-affaire” is nu een vierdelige documentaire serie gemaakt. Het Interregionaal Recherche Team (IRT) werd in 1988 opgericht om de georganiseerde drugshandel van Klaas Bruinsma en zijn netwerk te bestrijden. Het Amsterdamse politiekorps nam echter in 1993 plotseling de radicale beslissing het gehele team van de een op de andere dag op te heffen.

Hillis

Amsterdam stelde dat het werken met criminele burgerinfiltranten uit de hand was gelopen. Een groep criminelen, onder wie Mink Kok, Stanley Hillis en Jan Femer, werd toegestaan om duizenden kilo’s wiet uit Colombia te importeren, en xtc-pillen naar Engeland, terwijl de recherche informatie over hen verzamelde.

Voordat het IRT het onderzoek voltooid had, werd het opgeheven. Het leidde tot het onderzoek naar opsporingsmethoden door de Commissie van Traa en tot de val van twee ministers. De politie Amsterdam maakte openlijk ruzie met de korpsen uit Utrecht en Haarlem.

Tegen de van corruptie beschuldigde politiemensen van het IRT kwam geen bewijs. En de criminelen gingen door de opheffing van het team van de haak.

Langendoen

In de serie komen hoofdrolspelers en kemphanen aan het woord, zoals Klaas Langendoen, die verantwoordelijk was voor de gewraakte methode met de burgerinfiltranten. En ook de oud-hoofdcommissaris in Amsterdam, Joop van Riessen, de man achter het opheffen van het IRT-team.

Doelwit Mink Kok zit momenteel in detentie, Stanley Hillis en Jan Femer werden doodgeschoten (in 2011 en 2000). In de documentaire komt wel de ex-crimineel Danny Belinfante aan het woord, ook iemand die het IRT op het oog had. Hij is een jeugdvriend van Mink Kok.

Ook spraken de makers met journalisten Bas van Hout en Wim van de Pol, hoofdredacteur van Crimesite.

Vervolging onmogelijk

Het is voor het eerst dat over de ingewikkelde IRT-affaire een documentaire is gemaakt. Met behulp van veel archiefbeelden, en scenes die zijn opgenomen met acteurs, brengt de serie de verre jaren negentig tot leven.

De vier delen gaan tamelijk diep in op de feiten.

Er is veel aandacht voor het gegeven dat een groep criminelen miljoenen verdiende aan drugshandel. Maar ook voor het feit dat de opheffing van het IRT verdere vervolging van die groep onmogelijk maakte. De omstreden IRT-methode van de burgerinfiltrant is in het buitenland overigens nooit weggeweest en inmiddels ook in Nederland weer ingevoerd.

Vrijuit

Daarnaast is er aandacht voor het feit dat door de opheffing van het IRT een reeks moorden, zoals de gruwelijke bomaanslag op Jaap van der Heiden (in 1993 in Alkmaar) onopgelost bleef, terwijl het IRT het strafdossier tegen de waarschijnlijke daders panklaar had liggen. Stanley Hillis en Jan Femer gingen vrijuit.

Alleen de man tegen wie het IRT-bewijs juist matig was kwam voor de rechter: Mink Kok. Ondanks de toevoeging van rammelende en deels verzonnen verklaringen van twee bedreigde getuigen werd hij er uiteindelijk voor vrijgesproken.

Aan de kijker de keuze voor het trekken van conclusies.

De IRT-affaire is vanaf 22 mei te zien op Amazon Prime Video.