De appjes die Nabil B. in 2017 vanuit de gevangenis aan zijn vriendin stuurde riepen veel vragen op, bijvoorbeeld over zijn plannen om het Openbaar Ministerie ‘helemaal uit te zuigen’. In de beveiligde rechtbank in Amsterdam-Osdorp werd B. woensdag gehoord. B. weigerde echter op veel vragen antwoord te geven. B. is verdachte en kroongetuige in het Marengo-proces tegen een groep verdachten rond Ridouan Taghi die liquidaties zouden hebben laten plegen. 

Door @Wim van de Pol

Rechtbank en advocaten moeten de geloofwaardigheid van de kroongetuige kunnen toetsen. Dat was opnieuw de doelstelling van het zoveelste verhoor van de kroongetuige. Over enkele belangrijke kwesties kwam echter meer onduidelijkheid dan duidelijkheid op tafel.

Zoals te doen gebruikelijk was er voor de zittingen van Marengo weer één en ander uitgelekt, zoals het nieuws dat Nabil B. in 2017 in zijn cel niet alleen over een iPhone 5 had kunnen beschikken maar ook over (computer)apparatuur, zoals een usb-stick, een usb-dongel, televisie en een harde schijf. Desgevraagd zei B. nu dat hij van een usb-dongel (waarmee hij op internet kon komen) niets afwist. En de harde schijf zou wel bij zijn X-box hebben gehoord. Een usb-stick was ‘normaal’ en gebruikte hij bij het sporten. ’Fascinerend’, vond B. het wel dat hij al zijn spullen na een cel-inspectie terugkreeg.

Martin Kok

Advocaten en rechtbank vroegen ook aan B. hoe het kon zijn dat op een iPhone die hij voorhanden had bij zijn arrestatie een filmpje met daarop misdaadblogger Martin Kok bleek te staan, dat overduidelijk in het geheim was opgenomen. B. kreeg dat filmpje toegestuurd van een medeverdachte, enkele weken voordat Kok in december 2016 in Laren werd doodgeschoten.

B. zei ‘wel vaker’ filmpjes te hebben gekregen en dat het hem niet bijstond dat hij dit speciale videootje met Martin Kok erop had ontvangen. Die bewering roept bij de advocaten van de verdachten ongeloof op omdat B. eerder heeft verklaard dat hij wel wist dat Kok op een dodenlijst stond van zijn groep (Ridouan Taghi, de broers Mo en Saïd R. en anderen). Dit was naar zijn zeggen vanaf het moment dat Kok op zijn website Vlinderscrime foto’s van onder meer Taghi publiceerde, in het voorjaar van 2016.

Tegelijk heeft B. ontkend bij die moord betrokken te zijn geweest.

Semtex

Ook de rechtbank haakte in op deze kwestie. Want B. heeft ook gezegd dat hij een familielid het kenteken van een auto van Kok heeft laten opvragen. En tevens dat aan hem door Mohamed R. was gevraagd semtex te regelen ten behoeve van een bom tegen Kok.

En toch zegt B. niets van de moord op Kok te weten en evenmin iets over het filmpje op zijn telefoon.

Mohamed R.

Nabil B herhaalde voor de rechtbank andermaal dat hij het heel ‘pijnlijk’ had gevonden om zijn vriend (en medeverdachte) Mohamed R. te verraden door tegen hem te verklaren. Tegelijk beschuldigt deze R. Nabil B. ervan dat die in december 2017, kort voordat B. zijn handtekening zette onder de overeenkomst met het Openbaar Ministerie, een aanslag op Mo R. heeft laten plegen. Waarom stuurde B. daarna zijn vriendin naar de vriendin van R., wilde Mohamed R. weten van B.. Om te kijken of hij dood of zwaargewond was?

Nee, om ‘Mo’s partner te steunen’, zei B..

Vergisliquidatie

Nabil B. was naar eigen zeggen dus heel begaan met R., zeker toen hij in januari 2017 besloot om kroongetuige te worden. En toch zegt B. tegelijk dat hij dat besluit nam omdat hij vond dat R. hem in de steek liet toen in januari 2017 bij vergissing Hakim C. werd geliquideerd, mede door Nabil B.. Die laatste werd daarna het vuur aan de schenen gelegd door de familie C. – en volgens B. hielpen de gebroeders R. noch Ridouan Taghi hem uit de penarie met die familie.

B. was dus niet alleen maar begaan met Mo R.. Later stelde hij ook dat hij vreesde dat de groep hem zou liquideren.

Ennetcom

Uit eerder uitgelekte berichten van de gevangenis-iPhone van B. rees een beeld op van een kroongetuige die kennelijk in een deal met het OM ‘het maximale eruit wilde halen’ (‘helemaal uitzuigen’). Hij berichtte ook aan zijn vriendin dat zijn deal de ‘grootste zaak ooit qua liqui’ zou worden.

De Volkskrant schreef recent dat B. geen geld zal ontvangen van justitie. B. bevestigde dat woensdag. Hij zei helemaal geen ‘financiële afspraak’ met het OM te hebben gemaakt, en bleef tamelijk zwijgzaam.

De server

Nabil had de pech dat in 2017, het jaar dat zijn deal in de maak was, de recherche de beschikking kreeg over miljoenen gekraakte pgp-berichten van Ennetcom. ‘De server nekt me’, schreef hij aan zijn vriendin. Hij zag zijn verklaringen minder waard worden als er ook nog pgp-bewijs tegen de Marengo-verdachten zou komen.

Maar bovendien realiseerde B. zich kennelijk dat er ook belastende pgp-berichten van zijn telefoons met Ennetcom waren verstuurd, en die zouden bewijzen bij welke liquidaties hij betrokken was geweest. Dus hij bedacht zich dat als hij niet (snel) zou tekenen voor een deal hij een veel langere straf zou riskeren.

5,5 jaar

De advocaten van de verdachten geloven niet dat alle afspraken met B. nu transparant op tafel liggen. Hoe kan het bijvoorbeeld dat B. in één van zijn appjes in 2017 zegt dat hij ‘over 5,5 jaar buiten zal zijn’. Dat is onmogelijk als hij door zijn deal in plaats van een eis van 24 jaar een strafeis van 12 jaar tegen zich krijgt. Desgevraagd gaf Nabil B. hierover geen uitleg, behalve dat hij volhield dat een officier van justitie dit tegen hem had gezegd.

Knippen en plakken

Nog altijd zijn niet alle berichten op B.’s gevangenis-iPhone door advocaten en rechtbank ingezien, een deel zal ook nooit toegankelijk worden. B. onthulde dat hij vanaf de iPhone ook met Signal heeft ge-appt. En die chats zijn niet meer terug te halen.

B. weigerde een hele serie vragen die op basis van de berichten in de iPhone werden gesteld te beantwoorden, ofwel om zichzelf of zijn familie niet te belasten, ofwel omdat hij sommige dingen niet mag zeggen vanwege de veiligheidsafspraken met het Openbaar Ministerie.

Dus bijvoorbeeld de vraag of hij ooit gesprekken met rechercheurs opnam, personeel in de penitentiaire inrichting heeft gechanteerd, of zelfs de vraag of hij een televisie met afstandsbediening had, weigerde hij te beantwoorden. Ook op de vraag of hij misschien pas geld (of een deal daarover) zal krijgen nadat hij vrijkomt zei hij niks.

B. heeft eerder gezegd dat veel belangrijke kwesties duidelijk zouden worden als alle iPhone-berichten helemaal konden worden ingezien. Het gaat dan om kwesties als zijn besluitvorming rond zijn deal en zijn houding tot Mo R. en de veiligheid van zijn familie. Niet duidelijk genoeg, vinden de advocaten (en af en toe de rechtbank ook).

Overigens klopte de verslaglegging door de politie van de tienduizenden berichten in de telefoon – volgens Nabil B. – niet altijd. Sommige zaken zijn uit de context gehaald, zei hij, omdat er hier en daar sprake zou zijn geweest van ‘knippen en plakken’.

De volgende zitting in het Marengo-proces is op 14 oktober.

Zie meer over de zitting op Twitter.