Holleeder: Klepper achter aanslag Van Essen

Komende weken staan Holleeder en zijn zus Astrid en zijn ex Sandra den Hartog in de rechtszaal als kemphanen tegenover elkaar. Er is één onderwerp waar ze het niet volledig over oneens zijn: Ronald van Essen. Holleeder en Sandra den Hartog zeggen beiden dat Endstra in 1999 opdracht gaf Van Essen te liquideren.

Door @Wim van de Pol

Die aanslag mislukte. De daardoor zwaar invalide geraakte Ronald van Essen probeert nu middels een openbaar getuigenverhoor aan te tonen dat hij recht heeft op een deel van de erfenis van Endstra. De rechtbank wees zo’n verhoor af, maar inmiddels is Van Essen in hoger beroep gegaan.

Steeds dringender

Tegen de eeuwwisseling was Van Essen op vrije voeten gekomen. Endstra bezorgde hem een baantje maar Van Essen begon steeds dringender aan Endstra te vragen of hij geld dat rond 1990 was verdiend met xtc-handel kon terugkrijgen. Holleeder zei tegen de rechtbank:

De familie Endstra is groot geworden door Van Essen. (…) Endstra zei dat hij [in 1996] de gokhallen op de Wallen overnam [van Grifhorst en Holleeder] voor Ronald van Essen.

Tientallen miljoenen

Ronald van Essen

Het zakelijk vermogen van het Endstra-imperium lag rond de eeuwwisseling rond de 400 miljoen gulden. Sam Klepper en John Mieremet hadden tientallen miljoenen bij Endstra ondergebracht. Volgens Holleeder legden Stanley Hillis en hijzelf samen bijna 20 miljoen in. De advocaat van Van Essen nu dat deze nu nog een vordering van 29.356.694 euro op de erven Endstra heeft. Ook Van Essen legde mogelijk tientallen miljoenen guldens in. Rond de criminele honingpot van Endstra was het een wespennest waar een mensenleven niet zo telde. Niemand kon ongestraft snoepen.

Ongeschonden

Holleeder heeft in de rechtszaal gezegd dat Sam Klepper wilde dat Endstra ‘ongeschonden’ bleef. Complicerende factor was dat Cor van Hout partij koos voor Ronald van Essen. De twee hadden langere tijd samen in detentie doorgebracht. En sinds Klepper in 1996 had geprobeerd Van Hout te laten vermoorden was deze verhouding niet best.

Astrid en Willem Holleeder hebben allebei gezegd dat Van Essen zijn bij Endstra ingelegde geld niet terugkreeg. Astrid Holleeder maakte wel de kanttekening dat ook Holleeder ervoor zorgde dat Van Essen geen geld kreeg. Holleeder zei tegen de rechtbank evenwel dat hij de redelijkheid van het verzoek van Van Essen wel in kon zien:

Ik was er bij dat Van Essen met zijn vrouw op kantoor bij Endstra was. Klepper zei dat ik me er niet mee mocht bemoeien. We gaan het oplossen en je bemoeit je er niet mee, zei Klepper.

Hoofd in het zand

Klepper (doodgeschoten in 2000) en Mieremet (doodgeschoten in 2005) vertelden – zegt Holleeder – los van elkaar aan hem dat de aanslag op Van Essen met Kerstmis 1999 door hen geregeld was, in opdracht van Willem Endstra, Holleeder’s ‘vriend’. Dat laatste zei Holleeder was een moeilijk punt voor hem:

Ik heb dat niet geverifieerd bij Endstra. Wat hun zeggen wil niet zeggen dat het waar is. Ik had het moeilijk gevonden als het zou kloppen.

‘Paste het niet bij wat u zag in Endstra?’, vroeg rechter Frank Wieland.

Als het wel zo was had ik het moeilijk gevonden. Ik heb een beetje mijn hoofd in het zand gestoken. Ik heb het niet gevraagd.

Bang

Het lijkt erop dat de mislukte aanslag op Van Essen in 1999 een kantelpunt is geweest in het denken over Endstra en zijn geld. Het was oppassen geblazen met wat je zei over Endstra. Holleeder tegen de rechtbank:

Natuurlijk denk je als Van Essen wordt neergeschoten, dan denk ik bij mijn eigen dat kan iedereen gebeuren dus. (…) Ik was bang voor Klepper omdat ik wist dat hij Van Essen had neer laten schieten.

Hier past wel weer de kanttekening dat indertijd bij de politie-inlichtingendienst informatie binnenkwam die inhield dat Endstra de opdracht voor de aanslag had gegeven aan Holleeder, die dit weer zou hebben doorgegeven aan Klepper en Mieremet. In die versie van de gebeurtenissen was Holleeder dus medeplichtig.

Sam Klepper

Telefoontap

Een paar dagen nadat Van Essen in 1999 was neergeschoten vroeg Sam Klepper aan diens voormalige partner xtc-handelaar Ton van Dalen om een ontmoeting. Van Dalen had tegen politierechercheurs gezegd dat zij beiden geld hadden ingelegd bij Endstra. Holleeder zei dat er ‘geruchten’ waren dat de groep rond Van Dalen Endstra zou gaan vermoorden (er was inderdaad een telefoontap waarop een lijfwacht van Van Dalen zoiets zou hebben gezegd bij Klepper terechtgekomen, waarschijnlijk via een corrupt politiecontact).

Aan zijn oortjes

Er kwam op 30 december 1999 een ontmoeting tussen Klepper en Van Dalen tot stand op een middag in een Chinees in Amsterdam-Zuid. Jan Femer (doodgeschoten in 2000) trad op namens Van Dalen en Klepper namens Endstra. Klepper verweet Van Dalen een dag eerder met de politie te hebben gepraat over het Endstra-geld. Van Dalen zei (in 2005) dat Klepper een proces-verbaal uit zijn achterzak haalde over zijn gesprek met de politie, van een dag eerder. Weer een voorbeeld van de prima corrupte contacten van Klepper.

Er volgde nog een serie gesprekken tussen Van Dalen en Klepper over de Endstra-miljoenen, en kennelijk kwam men kwam eruit (maar Van Essen kreeg zijn miljoenen nooit).

Bij één van die ontmoetingen liet Klepper volgens Van Dalen Holleeder ‘aan zijn oortjes’ erbij halen. Holleeder’s advocaat Sander Janssen zei tegen de rechtbank hierin een teken te zien dat Klepper wilde laten tonen dat hij de baas was. En dat Holleeder als bewaker van Endstra zou doen wat hij zei.

Alles over de Zaak Van Essen:

Oud-xtc-handelaar in hoger beroep in Endstra-zaak

Holleeder staat terecht voor onder meer zes moorden. Maandag komt zijn zus Sonja aan het woord in de rechtbank. Eerdere berichten over het verhoor van Holleeder:

Holleeder: de oorlog met de Joegoslaven

Holleeder: zussen provoceerden bij opnames

Verraad: de kern van de Zaak-Holleeder

Holleeder: ‘Endstra was niet te begrijpen’

Hierom praat Holleeder over het Heineken-geld

Holleeder: ik had 8 miljoen bij Endstra ingelegd

Holleeder: ‘Astrid zei je moet Cor voor zijn’

Holleeder noemde de naam van de Allesweter niet