De eerste dag van het verhoor van Sonja Holleeder (57) verliep kalm en leverde een behoorlijk negatieve karakterschets op van de van zes moorden verdachte Willem Holleeder (59). Dat laatste was te verwachten. Dinsdag stellen Holleeder en zijn advocaten haar vragen. De sfeer zal dan anders zijn.

Door @Wim van de Pol

Voordat het verhoor kon beginnen moest een juridisch obstakel uit de weg worden geruimd. Advocaat Willem Jebbink had gevraagd of de getuigen Astrid en Sonja Holleeder en Sandra den Hartog zonder pers en publiek gehoorden mochten worden. Volgens Jebbink willen de getuigen niet openbaar worden gehoord omdat dit voor hen gevaarlijk zou zijn. Sinds een jaar zou er een veel grotere dreiging naar de vrouwen bestaan. Het publiek worden van informatie uit de verhoren zou de dreiging op een moordaanslag vergroten.

De rechtbank weigerde het verzoek te honoreren. De getuigen hebben volgens de rechtbank zelf de afgelopen jaren meermalen de publiciteit gezocht. Verder is ‘niet aannemelijk’ gemaakt door Jebbink waarom de dreiging van Holleeder nu zoveel ernstiger is dan een jaar geleden.

De getuigen zijn overigens niet zichtbaar voor pers en publiek. De stem van getuige Sandra den Hartog zal bovendien worden vervormd. Willem Holleeder kan de getuigen niet zien, zien raadslieden wel.

Vieze hond

De rechtbank maakte een algemene rondgang langs de speerpunten uit de verklaringen die Sonja Holleeder eerder aflegde. Sonja Holleeder schetste haar broer als een dwangmatig en gevaarlijk persoon die zeker geen ‘familieman’ is (zoals Willem zichzelf eerder beschreef aan de rechtbank). En volgens Sonja is hij bovendien de moordenaar van (onder meer) haar echtgenoot Cor van Hout. Voor Sonja Holleeder zijn de afgelopen twintig jaar traumatisch geweest. Haar broer is daarvan de oorzaak, zegt ze.

Ze werd maandag overmand door tranen toen ze vertelde over Van Hout. Over de dag van de moord op 24 januari 2003 zei ze:

De eerste avond moest hij [Holleeder] de aandelen van Achterdam hebben. Cor lag nog boven de grond. Dan ben je gewoon een vieze hond.

Sonja Holleeder, Cor van Hout en hun kind werden beschoten in 1996. Sam Klepper en John Mieremet zaten daar waarschijnlijk achter. Holleeder zegt pragmatisch geweest te zijn. Hij betaalde een miljoen en onderhield zakelijke contacten met hen. Sonja Holleeder ziet dat anders. Holleeder tipte volgens haar de moordenaars, en ze zei:

Ik kan me niet voorstellen dat je iemand gewoon overstapt naar degene die geschoten heb op je vriend en op je kind en op je zus.

Na de moord dreigde Holleeder volgens Sonja herhaaldelijk met de woorden:

Je weet wat ik met Corretje gedaan heb, hè.

Toen Endstra in 2004 was vermoord zou Holleeder tegen Sonja en Astrid hebben gezegd:

Het was hij of ik.

Emotioneel

Dit soort beschuldigingen vormen het hoofdbewijs tegen Holleeder in een serie moorden. Hard technisch bewijs is er niet. De rechters zullen het komende jaar Sonja’s (en Astrid’s) verklaringen moeten gaan fileren tot op het bot. De rechters stelden maandag alleen nog algemene vragen. Dinsdag komen Holleeder en zijn advocaten aan de beurt. Dan zal het al heftiger gaan worden omdat deze confrontatie niet anders dan emotioneel kan zijn. Immers: één van de twee moet een leugenaar zijn, het ‘lievelingszussie’ of de ‘grote broer’. De inzet is hoog: Sonja wil haar broer per se levenslang bezorgen, zegt hij. Willem wil zijn zussen om het leven brengen, zeggen zij.

Maandag was nog maar een klein begin. Sonja zal het komend jaar bij iedere moord opnieuw moeten getuigen en steeds dieper in de details moeten gaan.

Details

De belangrijkste beschuldigingen die Sonja Holleeder over de moorden doet zijn consistent. Maar er zijn ook de details over de rest van de feiten en de afgelopen twintig jaar. De zaken die tot nu toe minder aandacht hebben gekregen, daar zullen Holleeder en de advocaten haar consistentie op gaan toetsen. Zoals over haar beschrijving van de gang van zaken tijdens de afwikkeling van de erfenis van Cor van Hout.

Of de vraag bij wie Holleeder het geld zou hebben gehaald om de schutters bij de liquidatie van Van Hout te betalen, een vraag die ze bij Passage nog niet hoefde te beantwoorden, maar nu ongetwijfeld wel.

Een emotioneel beladen hangijzer blijft Cor van Hout. Want was Cor van Hout voor Sonja nu een fijne echtgenoot, zoals Sonja hem nu beschrijft, of een alcoholische tiran, zoals Holleeder zich hem herinnert?

Alle berichten over de verhoren van Willem Holleeder voor de rechtbank:

Holleeder: Klepper achter aanslag Van Essen

Holleeder: de oorlog met de Joegoslaven

Holleeder: zussen provoceerden bij opnames

Verraad: de kern van de Zaak-Holleeder

Holleeder: ‘Endstra was niet te begrijpen’

Hierom praat Holleeder over het Heineken-geld

Holleeder: ik had 8 miljoen bij Endstra ingelegd

Holleeder: ‘Astrid zei je moet Cor voor zijn’

Holleeder noemde de naam van de Allesweter niet