Verhalen uit de map van Peter de Vries

Getuige Peter R. de Vries bracht in het proces Holleeder de gemoederen in de rechtbankbunker in Amsterdam-Osdorp – en in de media – weer druk in beweging. Met name een mapje dat De Vries bij verhoor meebracht spreekt tot de verbeelding.

Door Wim van de Pol

Het is inmiddels wel duidelijk dat De Vries één van de belangrijke getuigen is die rondwandelt in de strafzaken over Willem Holleeder. Hij blijkt door de vele jaren heen bij voortduring in contact te hebben gestaan met belangrijke medegetuigen Sonja en Astrid Holleeder, maar ook met de van zes moorden verdachte Holleeder zelf. Hij publiceerde na Holleeder’s vrijlating in 2012 op Twitter de eerste foto van de veroordeelde afperser.

Voorname positie

Dat brengt De Vries in een voorname positie. Hij kan in de rechtszaal en als televisiepersoon soms een dominante rol spelen. Eerst spreekt hij de rechters toe, vervolgens weegt hij op de televisie af hoe we zijn optreden – en wat er verder gebeurde in de rechtszaal – moeten interpreteren. Hij is immers commentator bij RTL Boulevard en heeft zelfs een eigen donderdagse talkshow op SBS. Gisteravond gaf hij bovendien nog commentaar in RTL Late Night.

Was er ooit een meer “gemedialiseerd” strafproces in Nederland? Op sommige moment is het Proces-Holleeder de term trial by media allang voorbij. Gisteren leek het even op trial by Peter R. de Vries.

100 meter lang

Vanzelfsprekend moeten de procespartijen vernemen wat De Vries bij kan dragen aan de waarheidsvinding over de verdenkingen tegen Holleeder. Daar hoort ook informatie bij uit het archief van De Vries (‘100 meter lang’). In een veertigtal jaren verzamelt een misdaadjournalist natuurlijk nogal wat zachte informatie waar hij in eerste instantie niets mee kan doen. Het moet immers allemaal bevestigd en geverifieerd.

Mapje

Als getuige droeg De Vries voor de tweede dag van zijn verhoor in de rechtszaal een mapje bij zich waarin zich stukken en aantekeningen uit dat archief bevinden. Hij is niet bereid die stukken zonder meer aan de rechtbank over te leggen. Dat stelt hem in staat om voor het oog van de nationale media het proces te beïnvloeden. Belangrijk onderdeel waren aantekeningen die hij had gemaakt van gesprekken met Willem Holleeder. Hij deed een greep.

Boek

Holleeder had hem gezegd dat: Mink Kok achter de liquidatie zou zitten van malafide ex-advocaat Evert Hingst, overigens een oude bewering die ooit al eens in Elsevier stond vermeld. Verder zou Sreten Jocic officier van justitie Koos Plooij hebben bedreigd. Kok en Jocic zouden samen moorden hebben laten plegen.

Ook was er nog sprake van dat Holleeder aan De Vries zou hebben verhaald over de betaling van een ton aan een platte Amsterdamse politieman.

De Vries deelde de rechtbank mee dat hij aan de hand van Holleeders relaas een schokkend boek zou kunnen schrijven dat ‘al het tot nu toe geschrevene zou doen verbleken’.

Probleem

Zou kunnen.

Aan de andere kant benadrukte De Vries zelf dat zachte informatie die hij als misdaadjournalist verzamelde niet zomaar zou kunnen worden gebruikt, omdat het allemaal moest worden geverifieerd.

Er is een tweeledig probleem voor de waarheidsvinding met de verhalen die De Vries zou hebben gehoord van Holleeder. De vraag is ten eerste wanneer Holleeder de waarheid sprak en wanneer hij De Vries iets op de mouw spelde. De tweede vraag is wat de waarde is van wat De Vries aan de rechtbank vertelt. Is het àlles wat Holleeder aan hem door briefde? Of maakt De Vries een selectie? Wat was de context? En hoe betrouwbaar is de rapportage door De Vries in zijn aantekeningen te achten?

De verklaringen van veel getuigen, ook veel van die van Astrid en Sonja over de moorden, zijn verhalen van horen zeggen. Met de verhalen van De Vries over de verhalen van Holleeder komt er nog meer hearsay in dit proces, waar nu juist de behoefte aan harde feiten zo groot is, omdat de verdenkingen tegen Holleeder zo ernstig zijn.

Partij

Bovendien is De Vries door zijn opmerkelijke positie als medestander van de zussen, getuige à charge tegen Holleeder en als door Holleeder (in het verleden) bedreigde persoon, feitelijk een partij in het proces. Je kan zeggen dat hij een belang heeft bij een veroordeling van Holleeder tot levenslang.

Vanzelfsprekend wil de rechtbank De Vries’ aantekeningen toch inzien en De Vries heeft de rechtbank in dat opzicht aan een touwtje. Hij zei ‘een nachtje of misschien een paar nachtjes’ te willen slapen hierover. Ten slotte is hij ook nog een journalist, die zijn bronnen niet prijs hoeft te geven. Peter R. de Vries vindt zichzelf een journalist om rekening mee te houden.

Hij moet nogmaals acte de présence geven voor de rechtbank, nog niet bekend is op welke datum.

De eerdere verslagen over het proces:

De Vries nam gesprek Holleeder vanuit EBI op (UPDATE2)

De Vries bood andere kijk op onderwereldmoorden (UPDATE2)

Astrid Holleeder leverde nog 16 nieuwe opnames

De Allesweter: een lang leven in de onderwereld (UPDATE)

Astrid Holleeder bestrijdt conclusies van de FIOD

Astrid: ‘Jesse Remmers en Sjaak B. deden Cor’ (UPDATE3)

Sonja Holleeder pleegde ‘nieuwe’ strafbare feiten

Wat is Goudsnip vergeleken met zes moorden?

Verrassende onthullingen door Astrid Holleeder (UPDATE)

Holleeder krijgt eigen gescheld en gedreig te horen