Zo koos Willem Endstra voor John Mieremet (#2)

Aan het eind van 2002 was Wim Endstra ten einde raad. Bij de banken had hij het verbruid. Hij stond niet alleen in De Telegraaf als onderwereldbankier. Hij prijkte ook nog in de Quote op een foto: gezellig op een bankje naast Willem Holleeder.

Door Wim van de Pol

Naast de legale schuldeiser Jan Dirk Paarlberg eiste een groep criminelen miljoenen van Endstra. En die criminelen stonden elkaar ook naar het leven over zijn geld.

In die benarde situatie neemt Willem Endstra dan een cruciale beslissing. Hij begint geheime gesprekken met de politie tijdens ritjes op de achterbank van een dure auto. Heel opmerkelijk is wat hij daar vertelt. Net als Mieremet in De Telegraaf schildert hij Holleeder af als een kwade genius. Het is een kantelpunt.

Holleeder moet weg

Holleeder’s advocaat Sander Janssen stelde vorige week voor de rechtbank dat Endstra op dit moment zó in het nauw was gedreven dat hij koos voor één partij: John Mieremet. Hij had niet meer het gevoel dat zijn vriend Holleeder hem kon beschermen. Holleeder moest weg.

Volgens Janssen is het aannemelijk dat Endstra daar op die achterbank precies vertelde wat Mieremet wilde dat hij zou vertellen. Endstra tekende in september 2002 een dubieuze schuldbekentenis aan Mieremet. De betalingen die hij aan Mieremet deed beschreef Endstra als gewone legale vereffeningen van schulden. Het was een leugen, zo zagen we al. Dat blijkt uit het gesprek met Beckers maar ook uit verklaringen van Haico Endstra en van anderen.

Mieremet wilde Endstra afpersen en middels de achterbankgesprekken Holleeder er de schuld van geven.

Holleeder voor Mieremet

Endstra beschuldigde Holleeder inderdaad van alles op die achterbank. Volgens Janssen stelde hij daarbij aantoonbaar telkens Holleeder op de plaats van Mieremet. Bijvoorbeeld bij de afpersingen van zakenmannen Friedländer en Wijsmuller (Mieremet was bewijsbaar op zijn minst betrokken). Bij bedreiging van Endstra’s kinderen (dat erkende Mieremet te hebben gedaan). Een zoon van Endstra kreeg een “boete” voor niet regelen van een tafel op een gala, dat was Mieremet (Holleeder was daar niet bij).

Ook spreekt Endstra op de achterbank van een betaling van een halve ton aan Holleeder terwijl er een bankafschrift van die specifieke betaling is: hij ging naar Mieremet.

Mieremet verdachte

Vast staat dat de tactische recherche (die niets wisten van de achterbankgesprekken) Mieremet tegelijk echt als verdachte beschouwde van afpersing van Endstra. Wat zou er zijn gebeurd als Mieremet op 2 november 2005 niet zou zijn doodgeschoten? Volgens advocaat Janssen zou hij dan in januari 2006 samen met Holleeder voor afpersing van Endstra zijn gearresteerd.

Stanley Hillis (doodgeschoten in 2011) was vanaf 2004 ook verdachte van afpersing van Endstra. Getuige Mink Kok heeft recent verklaard dat volgens zijn informatie Hillis rond de jaarwisseling 2003/2004 Endstra verbood nog langer aan Mieremet te betalen. Dat vertelde Endstra ook al in de achterbankgesprekken.

Granaat en Hillis

Advocaat Janssen suggereerde vorige week dat de granaat die bij aanvang van het Kolbakproces in 2007 insloeg in de rechtbankbunker in Amsterdam-Osdorp een visitekaartje van Hillis (foto’s) was. Janssen zei dat Holleeder in dat proces over de rol van Hillis niet naar waarheid verklaarde.

Voor en moord op Endstra kunnen er allerlei motieven zijn bij zware criminelen die geld bij hem hadden belegd en van hem terug wilden. Niet Mieremet of Holleeder, ook bijvoorbeeld Stanley Hillis (of nog weer anderen). Was het Hillis die Klepper, Endstra en Mieremet liet vermoorden om zo controle over het kapitaal van Endstra te krijgen?

Op de achterbank tegenover de politie hield Endstra zijn eigen straatje natuurlijk schoon. Bovendien keek er wel voor uit om over afpersingen door derden al te veel uit de doeken te doen. Hij was een praktisch man: hij beperkte alles tot afpersing door Holleeder met Hillis op de achtergrond.

Het motief

Natuurlijk: die afpersing hebben vele rechters al bewezen geacht. Maar nu gaat het in de zaak van Holleeder niet meer slechts om afpersing. Nu gaat het ook of dat een motief voor de moord op Endstra. Holleeder’s advocaten hopen dat de rechtbank zich geroepen zal voelen de achterbankgesprekken nog een keer tegen het licht te houden. Het is belangrijk bewijs, dat motief. En of juist Holleeder dat motief had valt echt wel te bezien.

Endstra koos voor Mieremet. Indien Holleeder op tijd in de gaten zou hebben gehad dat Endstra hem wilde dumpen voor Mieremet – dat staat niet vast – dan had hij om het geld van Endstra te pakken te krijgen al in 2002 of 2003 Mieremet om het leven moeten brengen, niet in 2004 Endstra. Ook voor de moord op Mieremet (in 2005) staat Holleeder overigens terecht.

De kans is klein dat de rechtbank de voorlopige hechtenis in de zaak Endstra zal opheffen, zoals vorige week gevraagd.

Maar met hun pleidooi hebben de advocaten van Holleeder wel de gelegenheid genomen de rechtbank te tonen dat het niet zo eenvoudig is om te beredeneren dat van alle boeven rond Endstra juist Holleeder diens moordenaar moet zijn geweest.

Zie andere verslagen over het proces-Holleeder:

Zo koos Willem Endstra voor John Mieremet (#1)

Mink Kok: ‘Stanley was de kwaaie genius’

Ik heb geen zin ergens in gehengeld te worden’

Astrid: Willem had platte officier van justitie (UPDATE)

De tactische move van Holleeders advocaten

De Vries legt aantekeningen over aan rechtbank (VIDEO)

Willem: ‘Nul reden om Cor dood te schieten’

Astrid: Dino liet met raketwerper schieten

Heineken-losgeld blijft een gevoelige kwestie

Verhalen uit de map van Peter de Vries

De Vries nam gesprek Holleeder vanuit EBI op (UPDATE2)